Brihat-samhita [sanskrit]

26,560 words

The Sanskrit text of the Brihat-samhita from the 6th-century authored by Varaha Mihira in present-day Ujjain, India. It primarily deals with astrology and astronomy but is presented as an encyclopedia of knowledge.

रक्तैः पुष्पैर्गन्धैस्ताम्रैः कनकवृषबकुलकुसुमैर्दिवाकरभूसुतौ भक्त्या पूज्याविन्दुर्धेन्वा सितकुसुमरजतमधुरैः सितश्च मदप्रदैः ।
कृष्णद्रव्यैः सौरिः सौम्यो मणिरजततिलककुसुमैर्गुरुः परिपीतकैः प्रीतैः पीडा न स्यादुच्चाद् यदि पतति विशति यदि वा भुजङ्गविजृम्भितम् ॥ ४७ ॥

raktaiḥ puṣpairgandhaistāmraiḥ kanakavṛṣabakulakusumairdivākarabhūsutau bhaktyā pūjyāvindurdhenvā sitakusumarajatamadhuraiḥ sitaśca madapradaiḥ |
kṛṣṇadravyaiḥ sauriḥ saumyo maṇirajatatilakakusumairguruḥ paripītakaiḥ prītaiḥ pīḍā na syāduccād yadi patati viśati yadi vā bhujaṅgavijṛmbhitam || 47 ||

The Sanskrit text of Verse 103.47 is contained in the book Brihata Samhita (Sanskrit Text with Hindi Translation) by Pandit Achyutananda Jha. This book is available online or you could buy the latest edition:

Read online Buy now! The Sanskrit text by Pandit Achyutananda Jha (2001)

Glossary of Sanskrit terms

Note: This extracts Sanskrit terms and links to English definitions from the glossary, based on an experimental segmentation of verse (103.47). Some terms could be superfluous while some might not be mentioned. Click on the word to show English definitions.

Rakta, Pushpa, Gandha, Tamra, Kanaka, Vrisha, Vrishan, Bakula, Kusuma, Divakara, Bhusuta, Bhaktya, Bhakti, Pujya, Indu, Dhenu, Sitakusuma, Rajata, Adhura, Sita, Madaprada, Krishnadra, Vya, Sauri, Saumi, Saumya, Mani, Tilaka, Guru, Paripita, Kah, Kim, Prita, Pida, Syat, Sya, Ucca, Yadi, Yad, Patat, Vishat, Var, Bhujangavijrimbhita,

Analysis of Sanskrit grammar

Note: this is an experimental feature and only shows the first possible analysis of the Sanskrit text (Verse 103.47). If the system was successful in segmenting the sentence, you will see of which words it is made up of, generally consisting of Nouns, Pronouns, Verbs, Participles and Indeclinables. Click on the link to show all possible derivations of the word.

  • Line 1: “raktaiḥ puṣpairgandhaistāmraiḥ kanakavṛṣabakulakusumairdivākarabhūsutau bhaktyā pūjyāvindurdhenvā sitakusumarajatamadhuraiḥ sitaśca madapradaiḥ
  • raktaiḥ -
  • rakta (noun, masculine)
    [instrumental plural]
    rakta (noun, neuter)
    [instrumental plural]
    rag -> rakta (participle, masculine)
    [instrumental plural from √rag class 1 verb]
    rag -> rakta (participle, neuter)
    [instrumental plural from √rag class 1 verb]
    raj -> rakta (participle, masculine)
    [instrumental plural from √raj class 1 verb], [instrumental plural from √raj class 4 verb]
    raj -> rakta (participle, neuter)
    [instrumental plural from √raj class 1 verb], [instrumental plural from √raj class 4 verb]
    rañj -> rakta (participle, masculine)
    [instrumental plural from √rañj class 1 verb], [instrumental plural from √rañj class 4 verb]
    rañj -> rakta (participle, neuter)
    [instrumental plural from √rañj class 1 verb], [instrumental plural from √rañj class 4 verb]
  • puṣpair -
  • puṣpa (noun, masculine)
    [instrumental plural]
    puṣpa (noun, neuter)
    [instrumental plural]
  • gandhais -
  • gandha (noun, masculine)
    [instrumental plural]
    gandha (noun, neuter)
    [instrumental plural]
  • tāmraiḥ -
  • tāmra (noun, masculine)
    [instrumental plural]
    tāmra (noun, neuter)
    [instrumental plural]
  • kanaka -
  • kanaka (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    kanaka (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • vṛṣa -
  • vṛṣa (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    vṛṣa (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
    vṛṣan (noun, masculine)
    [compound]
    vṛṣan (noun, neuter)
    [compound], [adverb], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
  • bakula -
  • bakula (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    bakula (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • kusumair -
  • kusuma (noun, masculine)
    [instrumental plural]
    kusuma (noun, neuter)
    [instrumental plural]
  • divākara -
  • divākara (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
  • bhūsutau -
  • bhūsuta (noun, masculine)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual]
  • bhaktyā -
  • bhaktyā (indeclinable)
    [indeclinable]
    bhakti (noun, feminine)
    [instrumental single]
  • pūjyāvi -
  • pūjya (noun, masculine)
    [nominative dual], [vocative dual], [accusative dual]
    pūj -> pūjya (participle, masculine)
    [nominative dual from √pūj class 10 verb], [vocative dual from √pūj class 10 verb], [accusative dual from √pūj class 10 verb]
  • indur -
  • indu (noun, masculine)
    [nominative single]
  • dhenvā -
  • dhenu (noun, feminine)
    [instrumental single]
  • sitakusuma -
  • sitakusuma (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    sitakusuma (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • rajatam -
  • rajata (noun, masculine)
    [adverb], [accusative single]
    rajata (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]
    rajatā (noun, feminine)
    [adverb]
    raj (verb class 1)
    [imperative active second dual]
    rañj (verb class 1)
    [imperative active second dual]
  • adhuraiḥ -
  • adhura (noun, masculine)
    [instrumental plural]
    adhura (noun, neuter)
    [instrumental plural]
  • sitaś -
  • sita (noun, masculine)
    [nominative single]
    -> sita (participle, masculine)
    [nominative single from √ class 4 verb]
    si -> sita (participle, masculine)
    [nominative single from √si class 5 verb], [nominative single from √si class 9 verb]
  • ca -
  • ca (indeclinable conjunction)
    [indeclinable conjunction]
    ca (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    ca (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • madapradaiḥ -
  • madaprada (noun, masculine)
    [instrumental plural]
    madaprada (noun, neuter)
    [instrumental plural]
  • Line 2: “kṛṣṇadravyaiḥ sauriḥ saumyo maṇirajatatilakakusumairguruḥ paripītakaiḥ prītaiḥ pīḍā na syāduccād yadi patati viśati yadi bhujaṅgavijṛmbhitam
  • kṛṣṇadra -
  • kṛṣṇadra (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • vyaiḥ -
  • vya (noun, masculine)
    [instrumental plural]
  • sauriḥ -
  • sauri (noun, masculine)
    [nominative single]
  • saumyo* -
  • saumī (noun, feminine)
    [nominative plural], [vocative plural]
    saumya (noun, masculine)
    [nominative single]
  • maṇir -
  • maṇi (noun, masculine)
    [nominative single]
  • ajata -
  • aj (verb class 1)
    [imperative active second plural]
  • tilaka -
  • tilaka (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
  • kusumair -
  • kusuma (noun, masculine)
    [instrumental plural]
    kusuma (noun, neuter)
    [instrumental plural]
  • guruḥ -
  • guru (noun, masculine)
    [nominative single]
  • paripīta -
  • paripīta (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    paripīta (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • kaiḥ -
  • ka (noun, masculine)
    [instrumental plural]
    ka (noun, neuter)
    [instrumental plural]
    kaḥ (pronoun, masculine)
    [instrumental plural]
    kim (pronoun, neuter)
    [instrumental plural]
  • prītaiḥ -
  • prīta (noun, masculine)
    [instrumental plural]
    prīta (noun, neuter)
    [instrumental plural]
    pre -> prīta (participle, masculine)
    [instrumental plural from √pre class 2 verb]
    pre -> prīta (participle, neuter)
    [instrumental plural from √pre class 2 verb]
    prī -> prīta (participle, masculine)
    [instrumental plural from √prī class 4 verb], [instrumental plural from √prī class 9 verb]
    prī -> prīta (participle, neuter)
    [instrumental plural from √prī class 4 verb], [instrumental plural from √prī class 9 verb]
  • pīḍā* -
  • pīḍa (noun, masculine)
    [nominative plural], [vocative plural]
    pīḍā (noun, feminine)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
  • na -
  • na (indeclinable particle)
    [indeclinable particle]
    na (noun, masculine)
    [compound], [vocative single]
    na (noun, neuter)
    [compound], [vocative single]
  • syād -
  • syāt (indeclinable adverb)
    [indeclinable adverb]
    syāt (indeclinable)
    [indeclinable]
    sya (noun, neuter)
    [adverb], [ablative single]
    as (verb class 2)
    [optative active third single]
  • uccād -
  • ucca (noun, masculine)
    [adverb], [ablative single]
    ucca (noun, neuter)
    [adverb], [ablative single]
  • yadi -
  • yadi (indeclinable conjunction)
    [indeclinable conjunction]
    yadi (indeclinable relative)
    [indeclinable relative]
    yadi (indeclinable)
    [indeclinable]
    yad (noun, masculine)
    [locative single]
  • patati -
  • patat (noun, masculine)
    [locative single]
    patat (noun, neuter)
    [locative single]
    pat -> patat (participle, masculine)
    [locative single from √pat class 1 verb]
    pat -> patat (participle, neuter)
    [locative single from √pat class 1 verb]
    pat (verb class 1)
    [present active third single]
  • viśati -
  • viś -> viśat (participle, masculine)
    [locative single from √viś class 6 verb]
    viś -> viśat (participle, neuter)
    [locative single from √viś class 6 verb]
    viś (verb class 6)
    [present active third single]
  • yadi -
  • yadi (indeclinable conjunction)
    [indeclinable conjunction]
    yadi (indeclinable relative)
    [indeclinable relative]
    yadi (indeclinable)
    [indeclinable]
    yad (noun, masculine)
    [locative single]
  • vā* -
  • vār (noun, masculine)
    [adverb], [nominative single], [vocative single]
    vār (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [vocative single], [accusative single]
    va (noun, masculine)
    [nominative plural], [vocative plural]
    (noun, feminine)
    [nominative plural], [vocative plural], [accusative plural]
  • bhujaṅgavijṛmbhitam -
  • bhujaṅgavijṛmbhita (noun, neuter)
    [adverb], [nominative single], [accusative single]

Other editions:

Also see the following editions of the Sanskrit text or (alternative) English translations of the Verse 103.47

Cover of edition (2016)

Brhatsamhita with the Commentary of Bhattotpala
by Krishna Chandra Dwivedi (2016)

Publisher: Sampurnanand Sanskrit University; 1229 pages;

Buy now!
Cover of edition (2012)

Brihat Samhita with the Commentary of Utpalapatimala of Yogisvara
by K. V. Sharma (2012)

Publisher: Rashtriya Sanskrit Sansthan, Janakpuri; 754 pages; ISBN-10; 8186111360; ISBN-13: 9788186111369

Buy now!
Cover of edition (2002)

Brihat Samhita (Hindi Translation)
by K. V. Sharma (2002)

Publisher: Sampurnanand Sanskrit University; 2359 pages; ISBN-13: 9789387890008.

Buy now!
Cover of edition (2022)

Brhat Samhita (English translation)
by N. Chidambaram Iyer (2022)

Publisher: Parimal Publication Pvt. Ltd.; 801 pages; Edited by Dr. Shrikrishna Jugnu; ISBN-10: 8171104215; ISBN-13: 9788171104215.

Buy now!
Cover of edition (2010)

Brhat Samhita (English with notes)
by M. Ramakrishna Bhat (2010)

Publisher: Motilal Banarsidas Publishers Pvt. Ltd.; 1155 pages; ISBN-10: 8120810600; ISBN-13: 9788120810600.

Buy now!
Cover of edition (2020)

Brhat Samhita (Telugu translation)
by Sishtla Umamaheswara Sharma (2020)

Publisher: Mohan Publications, Andhra Pradesh; 846 pages.

Buy now!

Preview of verse 103.47 in Kannada sript:
ರಕ್ತೈಃ ಪುಷ್ಪೈರ್ಗನ್ಧೈಸ್ತಾಮ್ರೈಃ ಕನಕವೃಷಬಕುಲಕುಸುಮೈರ್ದಿವಾಕರಭೂಸುತೌ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಪೂಜ್ಯಾವಿನ್ದುರ್ಧೇನ್ವಾ ಸಿತಕುಸುಮರಜತಮಧುರೈಃ ಸಿತಶ್ಚ ಮದಪ್ರದೈಃ ।
ಕೃಷ್ಣದ್ರವ್ಯೈಃ ಸೌರಿಃ ಸೌಮ್ಯೋ ಮಣಿರಜತತಿಲಕಕುಸುಮೈರ್ಗುರುಃ ಪರಿಪೀತಕೈಃ ಪ್ರೀತೈಃ ಪೀಡಾ ನ ಸ್ಯಾದುಚ್ಚಾದ್ ಯದಿ ಪತತಿ ವಿಶತಿ ಯದಿ ವಾ ಭುಜಙ್ಗವಿಜೃಮ್ಭಿತಮ್ ॥ ೪೭ ॥

Cover of Gujarati edition

Brhat Samhita (Gujarati translation)
by - (2000)

Publisher: Shree Harihar Pustakalay, Surat; Author: Shri Varahamihira Acharya (શ્રી વરાહમિહીરાચાર્ય); 432 pages.

Buy now!

Preview of verse 103.47 in Gujarati sript:
રક્તૈઃ પુષ્પૈર્ગન્ધૈસ્તામ્રૈઃ કનકવૃષબકુલકુસુમૈર્દિવાકરભૂસુતૌ ભક્ત્યા પૂજ્યાવિન્દુર્ધેન્વા સિતકુસુમરજતમધુરૈઃ સિતશ્ચ મદપ્રદૈઃ ।
કૃષ્ણદ્રવ્યૈઃ સૌરિઃ સૌમ્યો મણિરજતતિલકકુસુમૈર્ગુરુઃ પરિપીતકૈઃ પ્રીતૈઃ પીડા ન સ્યાદુચ્ચાદ્ યદિ પતતિ વિશતિ યદિ વા ભુજઙ્ગવિજૃમ્ભિતમ્ ॥ ૪૭ ॥

Cover of edition (2021)

Brhat Samhita (Kannada translation)
by Sripada Raghunatha Kulkarni (2021)

Publisher: Srinidhi Publications, Bangalore; 668 pages with illustrations.

Buy now!

Preview of verse 103.47 in Kannada sript:
ರಕ್ತೈಃ ಪುಷ್ಪೈರ್ಗನ್ಧೈಸ್ತಾಮ್ರೈಃ ಕನಕವೃಷಬಕುಲಕುಸುಮೈರ್ದಿವಾಕರಭೂಸುತೌ ಭಕ್ತ್ಯಾ ಪೂಜ್ಯಾವಿನ್ದುರ್ಧೇನ್ವಾ ಸಿತಕುಸುಮರಜತಮಧುರೈಃ ಸಿತಶ್ಚ ಮದಪ್ರದೈಃ ।
ಕೃಷ್ಣದ್ರವ್ಯೈಃ ಸೌರಿಃ ಸೌಮ್ಯೋ ಮಣಿರಜತತಿಲಕಕುಸುಮೈರ್ಗುರುಃ ಪರಿಪೀತಕೈಃ ಪ್ರೀತೈಃ ಪೀಡಾ ನ ಸ್ಯಾದುಚ್ಚಾದ್ ಯದಿ ಪತತಿ ವಿಶತಿ ಯದಿ ವಾ ಭುಜಙ್ಗವಿಜೃಮ್ಭಿತಮ್ ॥ ೪೭ ॥

Like what you read? Consider supporting this website: