Yoga-sutra with Bhoja Vritti [sanskrit]
9,596 words
The Sanskrit edition of the Rājamārtaṇḍa or Bhojavṛtti by Bhojarāja.—This represents the commentary on the yoga aphorisms of Patañjali by King Bhoja who ruled in the 11th century. The material was typed by Suryansu Ray from a traditional old manuscript belonging to the family Guru.
Sūtra 3.35
sattvapuruṣayoratyantāsaṅkīrṇayoḥ pratyayāviśeṣo bhogaḥ parārthānyasvārthasaṃyamātpuruṣajñānam || vibhūti 35 ||
[ parārthatvāt svārthasaṃyamāt ityeva bahusammataḥ sūtrapāṭhaḥ | ]vṛttiḥ — sattvaṃ prakāśasukhātmakaḥ prādhānikaḥ pariṇāmaviśeṣaḥ | puruṣo bhoktā'dhiṣṭhātṛrūpaḥ | tayoratyantāsaṃkīrṇayorbhogyabhoktṛrūpatvādacetanacetanatvācca bhinnayoryaḥ pratyayasyāviśeṣo bhedenāpratibhāsanaṃ tasmāt sattvasyaiva kartṛtāpratyayena yā sukhaduḥkhasaṃvit sa bhogaḥ | sattvasya svārthanairapekṣyeṇa parārthaḥ puruṣārthanimittaḥ | tasmādanyo yaḥ svārthaḥ puruṣasvarūpamātrālambanaḥ parityaktāhaṃkārasattve yā cicchāyāsaṃkrāntistatra kṛtasaṃyamasya puruṣaviṣayaṃ jñānamutpadyate | tatra tadevaṃ rūpaṃ svālambanaṃ jñānaṃ sattvaniṣṭhaṃ purūṣo [pā0 sattvaniṣṭhaḥ puruṣaḥ] jānātītyarthaḥ | na punaḥ puruṣo jñātā jñānasya viṣayabhāvamāpadyate jñeyatvāpatterjñātṛjñeyatvayoratyantavirodhāt || 35 ||