Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 28
pippalīmūlamadhukaguḍagośvaśakṛdrasān||37||
hidhmābhiṣyandakāsaghnān lihyānmadhughṛtānvitān||37||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
pippalīmūlādīn madhughṛtānvitān sammiśrya hidhmābhiṣyandakāsaghnān lihyāt|
4.4.69
gogajāśvavarāhoṣṭrakharameṣājaviḍrasam||38||
samadhvekaikaśo lihyādbahuśleṣmā'thavā pibet||38||
catuṣpāccarmaromāsthikhuraśṛṅgodbhavāṃ maṣīm||39||
tathaiva vājigandhāyā lihyācchvāsī kapholbaṇaḥ||39||
śaṭhīpauṣkaradhātrīrvā pauṣkaraṃ vā kaṇānvitam||40||
gairikāñjanakṛṣṇā vā svarasaṃ vā kapitthajam||40||
rasena vā kapitthasya dhātrīsaindhavapippalīḥ||41||
ghṛtakṣaudreṇa vā pathyāviḍaṅgoṣaṇapippalīḥ||41||
kolalājāmaladrākṣāpippalīnāgarāṇi vā||42||
guḍatailaniśādrākṣākaṇārāsnoṣaṇāni vā||42|| 10 pibedrasāmbumadyāmlairlehauṣadharajāṃsi vā||43||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
gogajādīnāṃ śakṛdrasaṃ bahukaphaḥ samākṣikamekaikaśo lihyāt, athavā pibet| athavā, catuṣpadāṃ carmādijāṃ maṣīṃ pibet| śvāsī kaphādhiko'śvagandhāyāśca maṣīṃ tadvat-madhunā, lihyāt| śaṭhīpauṣkarādiṇ vā madhunā lihyāt| pauṣkaraṃ sakaṇaṃ vā lihyāt| gairikādīn vā lihyāt, kapitthajaṃ svarasaṃ vā| kapitthasvarasena dhātryādīn lihyāt| pathyāviḍaṅgādīn ghṛtakṣaudreṇa vā lihyāt| kolādīn vā pūrvavallihyāt, guḍādīn vā| athavā, lehasyaagastyādeḥ, auṣadhānāṃ cūrṇāni māṃsarasādibhiḥ pibet| §13435 10