Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 15
snehoktamācāravidhiṃ sarvaśaścānupalayet||21||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
tathā, snehoktaṃ-snehavidhyadhyāye kathitaṃ,cācāravidhiṃ ca sarvaśo'nupālayet, kuryādityarthaḥ|
Commentary: Hemādri’s Āyurvedarasāyana
snehavidhyuktaṃ niyamamatidiśati-snehoktamiti| snehoktamācāravidhimiti uṣṇodakopacārīti|
Commentary: Hemādri’s Āyurvedarasāyana
laṅhanādīnāṃ prayogakālamāha-laṅghanaṃ svedanamiti| laṅghanaṃ-vamanam, kṣuttṛṣo kālaśabdena grahaṇāt| yathāvasthamiti utkṛṣṭadoṣādyavasthāyāṃ vamanam, sodardatvādyavasthāyāṃ svednam, sāmatvamātrāvasthāyāṃ kālaḥ, kṣudbodhāvasthāyāṃ yavāgūḥ, mṛdujvaratvādyavasthāyāṃ tiktako rasaḥ| anutpannaitadavasthe tu jvare krameṇa laṅghanādīni kuryāt|jvare "laṅghanaṃ kurvīta" ityuktam|