Yoga Vasistha [sanskrit]
223,437 words | ISBN-10: 8171101519
The Sanskrit edition of the Yoga-vasistha including English translation and grammatical analysis. The Yogavasistha is a Hindu spiritual text written by Valmiki (who also authored the Ramayana) dealing with the philosophical topics from the Advaita-vedanta school. Chronologically it precedes the Ramayana.
Chapter LXV
śrīvasiṣṭha uvāca |
manasaiva manaśchittvā yadyātmā nāvalokyate |
mametyahamiti tyaktvā tattāmarasalocana || 1 ||
[Analyze grammar]
nāstameti jagadduḥkhaṃ yathā citragato raviḥ |
āyātyāpadanantatvaṃ mahārṇavavadātatā || 2 ||
[Analyze grammar]
punaḥpunarupāyāti jalakallolakāraṇam |
meghanīlatamaḥśyāmā saṃsṛtiprāvṛḍākulā || 3 ||
[Analyze grammar]
atraivodāharantīmamitihāsaṃ purātanam |
saṃvādaṃ suhṛdo sahyasānau bhāsavilāsayoḥ || 4 ||
[Analyze grammar]
astyutsedhajitākāśaḥ pīṭhena jitabhūtalaḥ |
talena jitapātālastrilokavijayo giriḥ || 5 ||
[Analyze grammar]
asaṃkhyakusumāpūro'saṃkhyanirmalanirjharaḥ |
guhyakārakṣitanidhiḥ sahyanāmā'viṣahyabhāḥ || 6 ||
[Analyze grammar]
muktāpaṭalasaṃpūrṇairbhānubhāsurabhittibhiḥ |
bhāsuraḥ kāñcanataṭaiḥ kaṭairiva suradvipaḥ || 7 ||
[Analyze grammar]
kvacitpuṣpabharāsāro dhātusārātataḥ kvacit |
kvacitphullasaraḥsāro ratnaśāliśilaḥ kvacit || 8 ||
[Analyze grammar]
ito raṭannirjharavānitaḥ kvaṇitakīcakaḥ |
ito raṭadguhāvāta itaḥ ṣaṭpadaghuṃghumaḥ || 9 ||
[Analyze grammar]
sānau gīto'psarovṛndairvane mṛgakhagāravaḥ |
adhityakāyāṃ mattābhro gaganeṣu khagāravaḥ || 10 ||
[Analyze grammar]
vidyādharāśritaguho bhṛṅgagītāmbujākaraḥ |
kirātagītaparyantaḥ khagagītavanadrumaḥ || 11 ||
[Analyze grammar]
skandheṣu devairvalitaḥ pādeṣu valito naraiḥ |
pātāle valito nāgairjagadgṛhamivāparam || 12 ||
[Analyze grammar]
kandareṣu śritaḥ siddhairnidhānairantarāśritaḥ |
candaneṣu śrito nāgaiḥ siṃhaiḥ śrṛṅgaśikhāsu ca || 13 ||
[Analyze grammar]
puṣpābhrasaṃvītavapuḥ puṣpareṇvabhrapāṃsulaḥ |
puṣpavātyābhrahṛdbhrāntaḥ puṣpapādapapāṇḍuraḥ || 14 ||
[Analyze grammar]
dhātudhūlyabhrakapilo ratnopalatalasthitaiḥ |
mandāragairiva purastrīgaṇairalamāśritaḥ || 15 ||
[Analyze grammar]
abhranīlāṃśukacchannā mūkaratnavibhūṣaṇāḥ |
śilāḥ kanakasundaryo yatra śrṛṅgābhisārikāḥ || 16 ||
[Analyze grammar]
tatrottarataṭe sānau vinamraphalapādape |
ratnapuṣkariṇījālavahannirjharavāriṇi || 17 ||
[Analyze grammar]
cūtadrumalatonmuktapuṣpastabakadanture |
viphullāṅkolapunnāganīlanīrajadiktaṭe || 18 ||
[Analyze grammar]
latāvitānacchannārke ratnāṃśubhambhāsvare |
sravajjambūrasasyūte svalokāhlādakāriṇi || 19 ||
[Analyze grammar]
brahmalokasamaḥ svargaramyaḥ śivapuropamaḥ |
atrerastyāśramaḥ śrīmānsiddhaśramaharo mahān || 20 ||
[Analyze grammar]
mahatyatrāśrame tasmiṃstāpasau dvau babhūvatuḥ |
kovidau tu nabhomārga iva śukrabṛhaspatī || 21 ||
[Analyze grammar]
tayorathaikāspadayostathābhūtāṃ sutāvubhau |
phullāṅkurau śuddhatanū sarasyambujayoriva || 22 ||
[Analyze grammar]
vilāsabhāsanāmānau vṛddhimāyayatuḥ kramāt |
tau pitroḥ pallave dīrghe latāpādapayoriva || 23 ||
[Analyze grammar]
āstāmanyonyasusnigdhau suhṛdau vallabhau mithaḥ |
tilatailavadāśliṣṭau tau puṣpāmodavatsthitau || 24 ||
[Analyze grammar]
nā'yuktau putrayuktau tu suraktāviva daṃpatī |
ekaṃ dvitvamivāpannaṃ samamāsīttayormanaḥ || 25 ||
[Analyze grammar]
tau tathānyonyamuditau manoharatarākṛtī |
tasthatuḥ svāśrame maune saroja iva ṣaṭpadau || 26 ||
[Analyze grammar]
prāpaturyauvanaṃ bālyamutsṛjya navavallabhau |
kālenālpatareṇaiva candrasūryāvivoditau || 27 ||
[Analyze grammar]
jagmaturdehamutsṛjya tatastau pitarau tayoḥ |
svargaṃ jarārtāvuḍḍīya nīḍādiva vihaṃgamau || 28 ||
[Analyze grammar]
pañcatvaṃ gatayoḥ pitrordīnavaktrau babhūvatuḥ |
taptāṅgau vigatotsāhau padmāviva jaloddhṛtau || 29 ||
[Analyze grammar]
tatraurdhvadaihikaṃ kṛtvā cakrāte paridevanam |
lokasthitiralaṅghyā hi mahatāmapi mānada || 30 ||
[Analyze grammar]
kṛtvaurdhvadaihikamatho vyathayābhibhūtau śokotthayā karuṇayārtagirā vilapya |
citrārpitāviva nirastasamastaceṣṭau tau saṃsthitau sukhamaśūnyahṛdau vivṛttau || 31 ||
[Analyze grammar]
Other editions:
Also see the following editions of the Sanskrit text or (alternative) English translations of the Yoga Vasistha Chapter LXV
Yoga Vasistha English (four volumes)
by Vihari-Lala Mitra (1891)
Yoga Vasistha Maha Ramayana (Gujarati)
by Sahitya Sangam, Allahabad (0)
[યોગ વસિષ્ઠએ] 9788192776460.
Buy now!
Vasishtha Rama Samvadam (Telugu)
by Ramakrishna Math, Hyderabad (2019)
Set of 4 Volumes; 9789383972142.
Buy now!
The Yogavasistha (Hindi translation)
by Khemraj Shrikrishnadass (2009)
Set of 2 Volumes; Khemraj Edition.
Buy now!