Bhagavad-gita with four Commentaries [sanskrit]
140,673 words | ISBN-10: 8189564072 | ISBN-13: 9788189564070
The Sanskrit edition of the Bhagavad Gita with four commentaries: (1) The Subodhini by Shridhara (Sridhara Swami), (2) The Gudharthadipika by Madhusudana (Saraswati), (3) The Sararthavarshini by Vishvanatha (Vishwanath Chakravarti) and (4) The Gitabhushana by Baladeva (Vidyabhushan). Original titles: Bhagavadgītā (भगवद्गीता), Śrīdhara (श्रीधर), Madhusūdana (मधुसूदन), Viśvanātha (विश्वनाथ), Baladeva (बलदेव)
Verse 2.22
vāsāṃsi jīrṇāni yathā vihāya
navāni gṛhṇāti naro'parāṇi |
tathā śarīrāṇi vihāya jīrṇāni
anyāni saṃyāti navāni dehī ||22||
The Subodhinī commentary by Śrīdhara
nanvātmano'vināśe'pi tadīyaśarīranāśaṃ paryālocya śocāmīiti cet? tatrāha vāsāṃsīti | karmaṇi bandhanānāṃ nūtanānāṃ dehānāmavaśyambhāvitvātna tajjīrṇadehanāśe śokāvakāśa ityarthaḥ ||22||
The Gūḍhārthadīpikā commentary by Madhusūdana
nanvevamātmano vināśitvābhāve'pi dehānāṃ vināśitvādyuddhasya ca tannāśakatvātkathaṃ bhīṣmādidehānāmanekasukṛtasādhanānāṃ mayā yuddhena vināśaḥ kārya ityāśaṅkāyā uttaraṃ vāsāṃsīti |
jīrṇāni vihāya vastrāṇi navāni gṛhṇāti vikriyāśūnya eva naro yathetyetāvataiva virvāhe'parāṇīitviśeṣaṇamutkarṣātiśayakhyāpanārtham | tena yathā nikṛṣṭāni vastrāṇi vihāyotkṛṣṭāni jano gṛhṇātītyaucityāyātam | tathā jīrṇāni vayasā tapasā ca kṛśāni bhīṣmādiśarīrāṇi vihāyānyāni devādiśarīrāṇi sarvotkṛṣṭāni ciropārjitadharmaphalabhogāya saṃyāti samyaggarbhavāsādikleśavyatirekeṇa prāpnoti dehī prakṛṣṭadharmānuṣṭhātṛdehavān bhīṣmādirityarthaḥ | anyannavataraṃ kalyāṇataraṃ rūpaṃ kurute pitryaṃ vā gandharvaṃ vā daivaṃ vā prājāpatyaṃ vā brāhmaṃ vā ityādi śruteḥ |
etaduktaṃ bhavati bhīṣmādayo hi yāvajjīvaṃ dharmānuṣṭhānakleśenaiva jarjaraśarīrā vartamānaśarīrapātamantareṇa tatphalabhogāyāsamarthā yadi dharmayuddhena svargapratibandhakāni jarjarāṇi śarīrāṇi pātayitvā divyadehasampādanena svargabhogayogyāḥ kriyante tvayā tadatyantamupakṛtvā eva te | duryodhanādīnāmapi svargabhogayogyadehasampādanānmahānupakāra eva | tathā cātyantamupakārake yuddhe'pakārakatvabhramaṃ mā kārṣīriti | aparāṇi anyāni saṃyātīti padatrayavaśādbhagavadabhiprāya evamabhyūhitaḥ | anena dṛṣṭāntenāvikṛtapratipādanamātmanaḥ kriyata iti tu prācāṃ vyākhyānamatispaṣṭam ||22||
The Sārārthavarṣiṇī commentary by Viśvanātha
nanu madīyayuddhādbhīṣmasaṃjñakaṃ śarīraṃ tu jīvātmā tyakṣyatyeva ityatastvaṃ cāhaṃ ca tatra hetu bhavāva eva ityata āha vāsāṃsīti | navīnaṃ vastraṃ paridhāpayituṃ jīrṇavastrasya tyajane kaścitkiṃ doṣo bhavatīti bhāvaḥ | tathā śarīrāṇīti bhīṣmo jīrṇaśarīraṃ parityajya divyaṃ navyaṃ anyaccharīraṃ prāpsyatīti kastava vā mama vā doṣo bhavatīti bhāvaḥ ||22||
The Gītābhūṣaṇa commentary by Baladeva
nanu mā bhūdātmanāṃ vināśo bhīṣmādisaṃjñānāṃ taccharīrāṇāṃ tatsukhasādhanānāṃ yuddhena vināśe tatsukhavicchedahetuko doṣaḥ syādeva | anyathā prāyaścittaśāstrāṇi nirviṣayāṇi syuriti cettatrāha vāsāṃsīti | sthūlajīrṇavāsastyāgena navīnavāsodhāraṇamiva vṛddhanṛdehatyāgena yuvadevadehadhāraṇaṃ teṣāmātmanāmatisukhakarameva | tadubhayaṃ ca yuddhenaiva kṣipraṃ bhavedityupakārakāttasmānmā viraṃsīriti bhāvaḥ | saṃyātīti samyaggarbhavāsādiyātanāṃ vinaiva śīghrameva prāpnotītyarthaḥ | prāyaścittavākyāni tu yajñayuddhavadhādanyasmin vadhe
neyāni ||22||
__________________________________________________________