Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 33
viṣamasthāṅgaśayanabhṛśamaithunasevanaiḥ||28||
duṣṭārtavādapadravyairbījadoṣeṇa daivataḥ||28||
yonau kruddho'nilaḥ kuryād ruktodāyāmasuptatāḥ||29||
pipīlikāsṛptimiva stambhaṃ karkaśatāṃ svanam||29||
phenilāruṇakṛṣṇālpatanurūkṣārtavastrutim||30||
srasaṃ vaṅkṣaṇapārśvādau vyathāṃ gulmaṃ krameṇa ca||30||
tāṃstāṃśca svān gadān vyāpadvātikī nāma sā smṛtā||31||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
viṣamasthāṅgaśayanādibhiryonau pavanaḥ kupito rujādīn kuryāt| tathā pipīlikopasarpaṇamiva stambhaṃ karkaśatāṃ svanaṃ, tathā phenilādiguṇārtavasrutiṃ, tathā vaṅkṣaṇādau bhraṃśaṃ rujāṃ, krameṇa ca gulmaṃ kuryāt| taṃstāṃśca-anekavidhān, rogan kuryāt| sā-evaṃvidhā, vyāpat vātikī smṛtā|