Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 24
dahedaśāntau nirbhujya vartmadoṣāśrayāṃ valīm||40||
saṃdaṃśonādhikaṃ pakṣma hṛtvā tasyāśrayaṃ dahet||40||
sūcyagreṇāgnivarṇena, dāho bāhyālajeḥ punaḥ||41||
bhinnasya kṣāravahnibhyāṃ succhinnasyārbudasya ca||41||
sthāne vartmarogapratiṣedho nāma navamo'dhyāyaḥ||9||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
evamapyaśāntau vartmadoṣāśrayāṃ valīṃ nirbhujya dahet| adhikaṃ pakṣma saṃdaṃśena hṛtvā tasya pakṣmaṇa āśrayaṃ dahet| kena? sūcyagreṇāgnivarṇena| bāhyālajestu bhinnasya dāhaḥ kāryaḥ| alajīśabdaḥ puṃsyapi dṛṣṭaḥ| arbudasya kṣāravahnibhyāṃ suṣṭu cchinnasya dāhaḥ kārya iti| iti śrīmṛgāṅkadattaputraśrīmadaruṇadattaviracitāyāmaṣṭāṅgahṛdaya-ṭīkāyāṃ sarvāṅgasundarakhyāyāṃ ṣaṣṭhe uttarasthāne vartma-rogapratiṣedho nāma navamo'dhyāyaḥ samāptaḥ|| 9||