Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 35
pāyayedanubandhe tu sakṣaudraṃ taṇḍulāmbhasā||57||
kaṭujasya phalaṃ piṣṭaṃ savalkaṃ saghuṇapriyam||57||
pāṭhāvatsakabījatvagdārvīgranthikaśuṇṭhi vā||58||
kvāthaṃ vā'tiviṣābilvavatsakodīcyamustajam||58||
athavā'tiviṣāmūrvāniśendrayavatārkṣyajam||59||5 samadhvativiṣāśuṇṭhīmustendrayavakaṭphalam||59||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
evaṃ laṅghanapeyādike kṛte'pyanubandhe'tīsārasya sati, tamatīsāriṇaṃ kuṭajasya phalaṃ-śakrayavākhyaṃ, piṣṭaṃ savalkaṃ-prakṛttvāttasyaiva kuṭajasya tvacā yuktaṃ, tathā saghuṇapriyaṃ tathā sakṣaudraṃ taṇḍulāmbhasā pāyayet| athavā, pāṭhādipiṣṭaṃ taṇḍulāmbhasā sakṣaudraṃ tamatīsāriṇaṃ pāyayet| athavā, kvāthamativiṣādijaṃ taṃ pāyayet| athavā, ativiṣāmūrvādijaṃ pāyayet| tārkṣyaṃ-rasāñjanam| samadhvityādi| samākṣikamativiṣādikaṃ kvāthīkṛtaṃ vā pāyayet|