Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 28
sa-kaphārto naro bilvādinā-mahatā, pañcamūlena saha yavasādhitāṃ pibet| taṇḍulā evātra prakṛtitvena yojyāḥ| yavāstukvātha eva| vibaddhaṃ-viṣṭabdhaṃ, varcaḥ-purīṣaṃ, yasya-narasya, sa naraḥ sayavāṃ-yavapradhānāṃ pibet| kimbhūtām? pippalyāmalakaiḥ kṛtām| tathā, sarpiṣā bhṛṣṭāṃ-samyagājyena saṃskṛtām| tathā, malaḥ-purīṣādiḥ, doṣo-vātādiḥ, teṣāmanulomanīṃsvamārgapravartinīm|
Commentary: Hemādri’s Āyurvedarasāyana
kaphārtasya peyāmāha-pañcamūlena mahateti| yavarūpeyaṃ sarpiṣā bhṛṣṭā yāvanniradha(nnirdhūma)tvaṃ tāvatsarpiḥ santāpya tanmadhye prakṣiptām|