Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 14
—————————————————kuṇape punaḥ||12||
dhātakīpuṣpakhadiradāḍimārjunasādhitam||13||
pāyayetsarpirathavā vipakvamasanādibhiḥ||13||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
kuṇapāhvaye tu retasi dhātakyādidravyasādhitaṃ ghṛtaṃ pāyayet, vaidya iti śeṣaḥ| athavā, asanādibhiḥasanādiguṇoddiṣṭairbheṣajaiḥ (hṛ.sū.a.15/19) vipakvaṃ ghṛtaṃ pāyayet| nanu, kuṇapa iti sāmānyoktāvapi kathaṃ retasīti viṣeṣo labhyate| brūmaḥ| retaḥprakaraṇāt| api ca kuṇapāstrasya purastādupakramaṃ vakṣyati (ślo.16)-"peyaṃ kuṇapapūyāsre" iti| tasmādretasa eveha grahaṇaṃ yuktam| punargrahaṇamatra vātādiduṣṭe retasyasroktāṃ kriyāṃ kuryāditi dyātayati|