Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 33
tṛtīye'hni punaḥ kuryādvraṇakarma ca pūrvavat||43||
prakṣālanādi, divase dvitīye nācarettathā||44||
tīvravyatho vigrathitaścirātsaṃrohati vraṇaḥ||44||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
tṛtīye ca divase punarapi prakṣālanādi karma pūrvavatpūrveṇa vraṇakarmaṇā tulyaṃ, kuryāt| dvitīye tu divase prakṣālanādi nācaret| kimityāha-tathetyādi| tathātena prakāreṇa, vraṇastīvravyathaḥ sampadyate| tathā, vigrathitaḥ-sa pradeśo bahubhirgranthibhiryuktaḥ syāt| 5 tathā, vraṇāścirāt-cireṇa kālena, saṃrohati-saṃrohaṃ yāti rūḍhaḥ sampadyate|
Commentary: Hemādri’s Āyurvedarasāyana
tṛtīye divase prakṣālanādikamāha-tṛtīye'hnīti| dvitīye divase prakṣālanādikaṃ niṣedhati-divasa iti| niṣedhātikrame doṣamāha-tatheti| vigrathito-viṣamasaṃsthānaḥ|