Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 4
——————————————————kurute tataḥ||2||
visarpavidradhiplīhagulmāgnisadanajvarān||3||
mukhanetraśirorogamadatṛḍlavaṇāsyatāḥ||3||
kuṣṭhavātāsrapittāsrakaṭvamlodgiraṇabhramān||4||
śītoṣṇasnigdharūkṣādyairūpakrāntāśca ye 5
gadāḥ||4||
samyaksādhyā na sidhyanti te ca raktaprakopajāḥ||5||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
tato-dūṣaṇātkāraṇāt, visarpādīn bhramāntān kurute| tathā, śītoṣṇādibhiḥ samyakcikitsitāḥ sādhyā api rogā ye na sidhyanti, te ca raktaprakopajāḥ| na kevalaṃ visarpādayaḥ, iti cārthaḥ| ādiśabdena stambhasvedanādiparigrahaḥ| §5831 5
Commentary: Hemādri’s Āyurvedarasāyana
duṣṭaraktasya kāryamāha-kuruta iti| duṣṭaraktakāryasya sāmānyalakṣaṇamāha-śītoṣṇeti| cakāradbayakaraṇādukteṣvanukteṣu cedaṃ lakṣaṇaṃ jñeyam|