Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 4
————————-athonmeṣaṃ śanakaistasya kurvataḥ||6||
mātrā vigaṇayettatra vartmasandhisitāsate||7||
dṛṣṭau ca kramaśo vyādhau śataṃ trīṇi ca pañca ca||7||
śatāni sapta cāṣṭau ca, daśa manthe, daśānile||8||
pitte ṣaṭ, svasthavṛtte ca balāse pañca dhārayet||8||
Commentary: Hemādri’s Āyurvedarasāyana
tarpaṇadhāraṇāvadhimāha-atheti| vartmaroge ekaśatam, sandhiroge trīṇi śatāni, sitaroge pañca, astiroge sapta, dṛṣṭiroge'ṣṭau, tathā manthe daśa, vāte daśa, pitte svasthavṛtte ca ṣaṭ, balāse pañca, dhārayet|
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
atha-ghṛtādyāvapanādanantaraṃ, śanaiḥśanairunmīlanaṃ vidadhatastasya-āturasya, mātrāḥ-pūrvoktāḥ, vigaṇayet| tatra-tasmin vartmādike vyādhau sarpiṣi kṣipte, śatasaṅkhyādīrmātrā vigaṇayet krameṇa| tatra vartmaroge mātrāśatam, sandhiroge trīṇi śatani, sitaroge pañca śatāni, asitaroge sapta śatāni, dṛṣṭiroge'ṣṭau śatāni, dhārayediti kramārthaḥ| yathāsaṅkhyena manthākhye roge daśa śatāni, vātaroge daśaiva śatāni, pittaroge ṣaṭ śatāni, svasthavṛtte ca ṣaṭ śatāni, kaphe pañca śatāni,dhārayet|