Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 31
nyagrodhapippalasadāphalarodhrayugmaṃ jambūdvayārjunakapītanasomavalkāḥ||41||
plakṣāmravañjulapiyālapalāśanandīkolīkadambaviralāmadhukaṃ madhūkam||41||
nyagrodhādirgaṇo vraṇyaḥ saṅgrāhī bhagnasādhanaḥ||42||
medaḥpittāsratṛḍdāhayoniroganibarhaṇaḥ||42||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
nyagrodho-vaṭaḥ| pippalaḥ-āśvatthaḥ| sadāphalaḥ-udumbaraḥ| jambūdvayaṃ-ekā rājajambūrbṛhatphalā'nyā hrasvaphalā kākajambūḥ| arjunaḥ-pārthaḥ| kapītanaḥ-kapicūḍo vānīrākhyaḥ| somavalkaḥ-śvetasāraḥ khadiraḥ| plakṣaḥśṛṅgī plavākhyaḥ| āmraḥ-cūtaḥ| vañjulo-vetasaḥ| piyālodrākṣārasapriyaḥ kharaskandhākhyaḥ| nandī-jayavṛkṣaḥ| kolī-badarī| viralā-tindukī| madhukaṃ-yaṣṭī| madhūkaṃmadhūkapuṣpam| nyagrodhādirayaṃ saṅgrahaṇādiguṇayuktaḥ| vasantatilakāvṛttam|
Commentary: Hemādri’s Āyurvedarasāyana
nyagrodhādigaṇamāha-nyagrodhetyādi| sadāphalaḥ-udrumbaraḥ| jambūdvayaṃ-jambū rājajambūśca| kapītanaḥ-āmrātakaḥ| somavalkaḥ-kaṭphalaḥ| piyālaḥ-cāraḥ| nandī-nandīvṛkṣaḥ| kolī-badarī| viralā-tindukī| bhagrasādhano-bhangasadhānakṛt|