Ashtanga-hridaya-samhita [sanskrit]
273,418 words | ISBN-10: 8121800226 | ISBN-13: 9788121800226
The Sanskrit edition of the Ashtanga-hridaya-samhita, including the commentaries Sarvangasundara and Ayurvedarasayana. The Astangahrdaya-samhita deals with the eight-fold divisions of Ayurveda: (l) Medicine, (2) The science of the special diseases of the supra-clavicular parts of the body (viz. eye, ear, nose, mouth, throat etc.), (3) Surgery, (4) Toxicology, (5) Psycho-therapy, (6) Pediatrics, (7) Rejuvenation and (8) Virilification. Original titles: Vāgbhaṭa Aṣṭāṅgahṛdayasaṃhitā (वाग्भट अष्टाङ्गहृदयसंहिता), Aruṇadatta Sarvāṅgasundarā (अरुणदत्त सर्वाङ्गसुन्दरा), Hemādri Āyurvedarasāyana (हेमाद्रि आयुर्वेदरसायन).
Section 11
māṃsaṃ gaṇḍārbudagranthigaṇḍorūdaravṛddhitāḥ||10||
kaṇṭhādiṣvadhimāṃsaṃ ca——————————||10||
Commentary: Aruṇadatta’s Sarvāṅgasundarā
māṃsaṃ vṛddhaṃ gaṇḍādīn rogān karoti| gaṇḍaśabdena gaṇḍamālā galagaṇḍaśca gṛhītau, ādyantalopāt| itaraśca gaṇḍo gaṇḍamāṃsāḍhyāt| gaṇḍaścārbudaṃ ca granthiśca gaṇḍārbudagranthayaḥ| gaṇḍau ca ūrū codaraṃ ca teṣāṃ vṛddhitā| tato dvandvaḥ| tāḥ karoti| vṛddhitāvṛddhitvam| kaṇṭhādiṣvadhikaṃ māṃsaṃ ca kurute| ādiśabdena tālujihvādiparigrahaḥ|
Commentary: Hemādri’s Āyurvedarasāyana
māṃsasyāha-māṃsamiti| gaṇḍādayo rogāḥ| gaṇḍo-galagaṇḍādiḥ| gaṇḍayorūrvorudare ca vṛddhatā-sthaulyam| kaṇṭhādiṣukaṇṭhatālujihvādiṣu| adhimāṃsaṃ-māṃsasyopari māṃsam|