Apastamba Grihya-sutra [sanskrit]
41,347 words | ISBN-10: 8186937838 | ISBN-13: 9788186937839
The Sanskrit edition of the Apastamba Grihya-sutra with the commentaries of Haradatta (called the Anakula-vritti) and Sudarshana (called the Grihyatatparyadarshana-vyakhya). The Apastamba Grihyasutra is a short treatise on Vedic rituals which, together with the Hiranyakeshin-grihya-sutra, belongs to the Taittiriya School of the Black Yajur-Veda. Original titles: Āpastambagṛhyasūtra (आपस्तम्बगृह्यसूत्र), Haradatta Anākulāvṛtti (हरदत्त अनाकुलावृत्ति), Sudarśana Gṛhyatātparyadarśanavyākhyā (सुदर्शन गृह्यतात्पर्यदर्शनव्याख्या)
Sutra 22.15
uttareṇa yajuṣādhīruhyottarayā prācīmudīcīṃ vā diśamabhiprayāya yathārtha yāyāt // ĀpGs_22.15 //
(pa.8.,kha.22-15)
rathaṃ svamadhirohati /
tataḥ uttarayarcā'ayaṃ vāmaśvimā ratha'ityetayā /
pracīmudīcīṃ vā diśamabhiprapādya yathārtha yāyāt yatra prayojanaṃ tatra gacchet /
adhīruhyeti dīrghapāṭhaśchāndasaḥ /
etādvidhānaṃ krayādilabdhasyāpi rathasya prathamārohaṇe bhavati /
dvitīyādiṣu tu na bhavati /
labdhveti vacanāt //15//
________________________
dīrghaśchāndasaḥ /
uttarayā'ayaṃ vāmaśvinau'ityetayā /
prācīmudīcāṃ vā diśamabhptayāya prasthāyādṛṣṭārtha, tato yathārtha prayojanānusāreṇa yāyān gacchet //15//
kecit-labdhvetivacanāt krayādilabdhasyāpi rathādeḥ prathamārohaṇe vidhirayaṃ bhavatīti /
naitat;prakṛtayācñādinā labdharathādiviṣayatvenaivāsya vākyasyārthavattvopapatteḥ,'yācñayā rathādīni labdhvā'iti bhāṣyavirodhācca //15//
4 aśvārohaṇamantraḥ /
(pa.8.,kha.22-15)
Haradatta’s Anākulā-vṛtti (sūtra 22.15)
tataḥ uttaraṇa yajuṣā'adhvanāmadhvayat'ityena /rathaṃ svamadhirohati /
tataḥ uttarayarcā'ayaṃ vāmaśvimā ratha'ityetayā /
pracīmudīcīṃ vā diśamabhiprapādya yathārtha yāyāt yatra prayojanaṃ tatra gacchet /
adhīruhyeti dīrghapāṭhaśchāndasaḥ /
etādvidhānaṃ krayādilabdhasyāpi rathasya prathamārohaṇe bhavati /
dvitīyādiṣu tu na bhavati /
labdhveti vacanāt //15//
________________________
Sudarśana’s Gṛhyatātparyadarśana-vyākhyā (sūtra 22.15)
tena(tataḥ) uttareṇa'adhvanāmadhvapate'ityanena yajuṣā rathaṃ svayamadhiruhya /dīrghaśchāndasaḥ /
uttarayā'ayaṃ vāmaśvinau'ityetayā /
prācīmudīcāṃ vā diśamabhptayāya prasthāyādṛṣṭārtha, tato yathārtha prayojanānusāreṇa yāyān gacchet //15//
kecit-labdhvetivacanāt krayādilabdhasyāpi rathādeḥ prathamārohaṇe vidhirayaṃ bhavatīti /
naitat;prakṛtayācñādinā labdharathādiviṣayatvenaivāsya vākyasyārthavattvopapatteḥ,'yācñayā rathādīni labdhvā'iti bhāṣyavirodhācca //15//
4 aśvārohaṇamantraḥ /