Apastamba Grihya-sutra [sanskrit]
41,347 words | ISBN-10: 8186937838 | ISBN-13: 9788186937839
The Sanskrit edition of the Apastamba Grihya-sutra with the commentaries of Haradatta (called the Anakula-vritti) and Sudarshana (called the Grihyatatparyadarshana-vyakhya). The Apastamba Grihyasutra is a short treatise on Vedic rituals which, together with the Hiranyakeshin-grihya-sutra, belongs to the Taittiriya School of the Black Yajur-Veda. Original titles: Āpastambagṛhyasūtra (आपस्तम्बगृह्यसूत्र), Haradatta Anākulāvṛtti (हरदत्त अनाकुलावृत्ति), Sudarśana Gṛhyatātparyadarśanavyākhyā (सुदर्शन गृह्यतात्पर्यदर्शनव्याख्या)
Sutra 10.11
mauñjīṃ mekhalāṃ trivṛtāṃ triḥ pradakṣiṇamuttarābhyāṃ parivīyājinamuttaramuttarayā // ĀpGs_10.11 //
svayameva mantramuktvā taṃ vācayatyācāryaḥ /
mantraliṅgāt trivṛt mekhalā mauñjī muñjatṛṇaiḥ kalpitā /
trivṛt triguṇā /
trivṛtāmiti chāndaso dīrghapāṭhaḥ /
tato' jinamuttaraṃ vāsa- karoti uttarayarcā /
mitrasya cakṣurityetayā svayameva mantramuktvā /
sāmayācārikeṣu varṇaviśiṣṭā mekhalāviśeṣā ścoditāḥ /
idaṃ tu sarvavarṇānāṃ mauñjīprāptyartha vacanam /
ajinaviśeṣāstu sāmayācīrikā ihāpi pratyetavyāḥ'kṛṣṇaṃ brāhmaṇasye'tyādayaḥ
________________________
trivṛtāṃ trivṛtam /
dīrghaśchāndasaḥ /
mekhalāṃ' iyaṃ duruktāt' itye tābhyāṃ triḥ pradakṣiṇaṃ parivyayati /
trivṛtāmiti ca'śaktiviṣaye dakṣiṇāvṛttānām /
jyā rājanyasya'(āpa.dha.1-2-33,34) ityādīnāṃ pradarśanārtham /
ajinaṃ'kṛṣṇaṃ brāhmaṇasya'(āpa.dha.1-3-3) ityādi dharmaśāstre vihitamuttaraṃ vāsaḥ karoti'mitrasya cakṣuḥ'ityetayā //11//
7 kumārasya devatābhyaḥ paridānam, upanayanañca /
Haradatta’s Anākulā-vṛtti (sūtra 10.11)
atha mekhalā muttarābhyāmṛgbhyāṃ'iyaṃ duruktā'dityetābhyāṃ triḥ pradakṣiṇaṃ parivyayati kumāram /svayameva mantramuktvā taṃ vācayatyācāryaḥ /
mantraliṅgāt trivṛt mekhalā mauñjī muñjatṛṇaiḥ kalpitā /
trivṛt triguṇā /
trivṛtāmiti chāndaso dīrghapāṭhaḥ /
tato' jinamuttaraṃ vāsa- karoti uttarayarcā /
mitrasya cakṣurityetayā svayameva mantramuktvā /
sāmayācārikeṣu varṇaviśiṣṭā mekhalāviśeṣā ścoditāḥ /
idaṃ tu sarvavarṇānāṃ mauñjīprāptyartha vacanam /
ajinaviśeṣāstu sāmayācīrikā ihāpi pratyetavyāḥ'kṛṣṇaṃ brāhmaṇasye'tyādayaḥ
________________________
Sudarśana’s Gṛhyatātparyadarśana-vyākhyā (sūtra 10.11)
mauñjīṃ muñjaiḥ kalpitām /trivṛtāṃ trivṛtam /
dīrghaśchāndasaḥ /
mekhalāṃ' iyaṃ duruktāt' itye tābhyāṃ triḥ pradakṣiṇaṃ parivyayati /
trivṛtāmiti ca'śaktiviṣaye dakṣiṇāvṛttānām /
jyā rājanyasya'(āpa.dha.1-2-33,34) ityādīnāṃ pradarśanārtham /
ajinaṃ'kṛṣṇaṃ brāhmaṇasya'(āpa.dha.1-3-3) ityādi dharmaśāstre vihitamuttaraṃ vāsaḥ karoti'mitrasya cakṣuḥ'ityetayā //11//
7 kumārasya devatābhyaḥ paridānam, upanayanañca /