Vijaya, Vijayā: 74 definitions

Introduction:

Vijaya means something in Buddhism, Pali, Hinduism, Sanskrit, Jainism, Prakrit, the history of ancient India, Marathi, Hindi, biology, Tamil. If you want to know the exact meaning, history, etymology or English translation of this term then check out the descriptions on this page. Add your comment or reference to a book if you want to contribute to this summary article.

Vijaya has 74 English definitions available.

Alternative spellings of this word include Vijay.

Images (photo gallery)

Languages of India and abroad

Sanskrit dictionary

[Deutsch Wörterbuch]

Source: Cologne Digital Sanskrit Dictionaries: Böhtlingk and Roth Grosses Petersburger Wörterbuch

Vijaya (विजय):—(von 1. ji mit vi)

1) m. a) Streit um den Sieg; Sieg, Uebermacht; Besiegung, Eroberung [Amarakoṣa 2, 8, 2, 78.] [Hemacandra’s Abhidhānacintāmaṇi 803.] [Anekārthasaṃgraha 3, 505.] [Medinīkoṣa y. 103.] [Ṛgveda 10, 84, 4.] [Atharvavedasaṃhitā 10, 2, 5.] vi.a.amupa.antaḥ in den Kampf ziehend [Taittirīyasaṃhitā 1, 5, 1, 1.] [Taittirīyabrāhmaṇa 1, 1, 6, 1.] [The Śatapathabrāhmaṇa 2, 2, 3, 2. 4, 3, 3, 15. 13, 2, 7, 13.] [KENBOP. 14.] anityo vijayo yasmāddṛśyate yudhyamānayoḥ [Spr. 294 (II).] saṃdigdho vijayo yudhi [3166. 2438.] [Manu’s Gesetzbuch 10, 119.] vijayamavāpya [Mahābhārata 1, 1187.] vijayāyābhiṣecitaḥ [1989.] vijayābhiṣeka [Oxforder Handschriften 45,a,23.] [Mahābhārata.1,7655.] tadyuddhe vijayaṃ cātmano mahat (s. u. mahant) [7, 5650.] [Rāmāyaṇa 2, 40, 9.] vijayamuktastaiḥ (vijayaṃ pṛṣṭastaiḥ ed. Bomb.) [71, 30.] [Kumārasaṃbhava 3, 19.] [Raghuvaṃśa 12, 44.] [Śākuntala 48.] sa bhavānvijayāya pratiṣṭhatām [95, 11.] [Varāhamihira’s Bṛhajjātaka S. 4, 31. 18, 5. 73, 3.] nṛpati [36, 2.] [Bhāgavatapurāṇa 2, 10, 4. 6, 11, 20.] dharma der Sieg des Rechts [Rājataraṅgiṇī 3, 329.] anyavidviṣām Besiegung [Kathāsaritsāgara 34, 192.] kāmādi [Prabodhacandrodaja 70, 5. 73, 16.] [Pañcatantra 168, 25.] diśām Eroberung [Bhāgavatapurāṇa 9, 11, 13.] trailokya [Mahābhārata 1, 7625. 7641.] [Rāmāyaṇa 1, 46, 14] (putra mit der ed. Bomb. zu lesen). [4, 10, 4.] pṛthivī [Mahābhārata 4, 137.] [Kathāsaritsāgara 17, 47.] viśva [Bhāgavatapurāṇa 3, 9, 25.] — b) der Gewinn, das Eroberte, Beute [Kātyāyana’s Śrautasūtrāṇi 20, 4, 27.] — c) bildliche Bez. des Schwertes [Hemacandra’s Abhidhānacintāmaṇi 143.] [Mahābhārata 12, 6204.] der Strafe [4428.] — d) Götterwagen (vimāna) [Hemacandra’s Anekārthasaṃgraha] — e) Bez. einer best. Stunde des Tages (muhūrta) [Rāmāyaṇa 1, 73, 8.] der 17ten [Weber’s Indische Studien 10, 296.] die Geburtsstunde Kṛṣṇa’s [Harivaṃśa 3320.] [WEBER, KṚṢṆAJ. 236. 257. 262.] — f) Bez. des 3ten Monats [Weber’s Indische Studien 10, 298.] — g) Bez. des 27ten (1ten) Jahres im 60jährigen Jupitercyclus [Varāhamihira’s Bṛhajjātaka S.8,38.] [Oxforder Handschriften 331,b,2 v. u.] [WEBER, Jyotiṣa 24. 99.] [Journ. of the Am. Or. S.6,180.] — h) Bez. einer best. Truppenaufstellung [KĀM. NĪTIS. 19, 44.] — i) Beiname Yama's [Śabdacandrikā im Śabdakalpadruma] — k) Nomen proprium verschiedener Männer: ein Sohn Jayanta's (eines Sohnes des Indra) [Harivaṃśa 8914. 8920.] Vasudeva's [1956.] Kṛṣṇa’s [Bhāgavatapurāṇa 10, 61, 12.] ein Diener Viṣṇu’s [3, 16, 2. 8, 21, 16.] Padmapāṇi’s [WILSON, Sel. Works 2, 24.] ein Sohn des Svarocis [Mārkāṇḍeyapurāṇa 66, 5. 6.] ein Muni [Harivaṃśa 9573.] ein Fürst [Mahābhārata 1, 226.] ein Sohn Dhrtarāṣṭra’s (?) [7, 6851.] ein Krieger auf Seiten der Pāṇḍava [7012.] einer der acht Rathgeber Daśaratha’s [Rāmāyaṇa 1, 7, 3. 7, 59, 3, 26.] [WEBER, Rāmatāpanīya Upaniṣad 302.] Beiname Arjuna's [Trikāṇḍaśeṣa 2, 8, 16.] [Hemacandra’s Abhidhānacintāmaṇi 137.] [Hemacandra’s Anekārthasaṃgraha] [Medinīkoṣa] [Mahābhārata 4, 176. 804. 1376. 1381. 12, 896. 14, 2423. 2477.] [Bhāgavatapurāṇa 1, 9, 33. 39.] ein Sohn Jaya's [Harivaṃśa 1514. fg.] [Viṣṇupurāṇa 390.] [Bhāgavatapurāṇa 9, 13, 25.] Cañcu’s (Cuñcu’s) [Harivaṃśa 758. fg.] [Viṣṇupurāṇa 373.] Saṃjaya’s [Viṣṇupurāṇa 412. Sudeva's] [Bhāgavatapurāṇa 9, 8, 1. 2.] des Purūravas [15, 1. 3.] des Bṛhanmanas (oder Grossohn desselben) [Harivaṃśa 1707. fg.] [Viṣṇupurāṇa 445. fg.] [Bhāgavatapurāṇa 9, 23, 11.] ein Sohn des Yajñaśrī [12, 1, 25.] [Viṣṇupurāṇa 473.] einer der [9] weissen Bala bei den Jaina [Hemacandra’s Abhidhānacintāmaṇi 698.] einer der [5] Anuttara [?94, Scholiast der 20te] Arhant der zukünftigen Avasarpiṇī [?56. Vater des 21ten] Arhant's der gegenwärtigen Avas. [?38. Diener des 8ten] Arhant's der gegenwärtigen Avas. [?42. ein Sohn Kalki's KALKI-Pāṇini’s acht Bücher 13 im Śabdakalpadruma] Kalpa's [Kalikāpurāṇa] ebend. ein Fürst von Kaśmīra [Rājataraṅgiṇī.2,62.] [?—7,1493.8,506. 520. 670. 673. 691. 1162. 1265. 1267. Burnouf 377, Nalopākhyāna 1. 399, Nalopākhyāna 2. Oxforder Handschriften 16,b,14. 154,a,22. fg.] — l) pl. Nomen proprium eines Volkes [Mahābhārata 6, 353] [?(Viṣṇupurāṇa 188).] — m) Nomen proprium eines Hasen [Kathāsaritsāgara 62, 32.] [Hitopadeśa 82, 17. fg.] — n) Name des Wurfspiesses Rudra's, personif. [Mahābhārata 3, 14551. 14553.] —

2) f. ā a) eine best. Pflanze [Suśruta 2, 373, 20. 415, 21.] [Varāhamihira’s Bṛhajjātaka S. 48, 39.] = harītakī [Jaṭādhara im Śabdakalpadruma] = vacā [Ratnamālā] ebend.= jayantī, śephālikā, mañjiṣṭhā, eine Art Śamī, agnimantha und trailokyavijayā [Rājanirghaṇṭa] ebend. — b) Bez. einer best. Tithi [Hemacandra’s Anekārthasaṃgraha] [Medinīkoṣa] [Nalopākhyāna] der 3ten, 8ten und 13ten Tithi [Varāhamihira’s Bṛhajjātaka S. 99, 2.] der 12te Tag in der lichten Hälfte des Monats Śrāvaṇa (an dem Kṛṣṇa geboren wurde) [Bhāgavatapurāṇa 8, 18, 6.] der 10te Tag in der lichten Hälfte des Monats Āśvina (ein Festtag zu Ehren der Durgā) [Asiatick Researches 3, 261] nach [HAUGHT.] die 7te Nacht im Karmamāsa [Weber’s Indische Studien 10, 296.] — c) Nomen proprium einer Göttin [Oxforder Handschriften 19,a,31. 95,a,8.] im Gefolge Kubera's (vijaya ed. Bomb.) [Mahābhārata 2, 415.] Beiname der Durgā [Hemacandra’s Abhidhānacintāmaṇi 52.] [Hemacandra’s Anekārthasaṃgraha] [Mahābhārata 4, 194. 6, 798.] [Harivaṃśa 3271. 9426.] Gattin Yama's [Jaṭādhara im Śabdakalpadruma] eine Freundin der Durgā [Trikāṇḍaśeṣa 1, 1, 54.] [Hemacandra’s Abhidhānacintāmaṇi 205.] [Hemacandra’s Anekārthasaṃgraha] [Medinīkoṣa] [WILSON, Sel. Works 2, 38.] die Mutter des 2ten Arhant's der gegenwärtigen Avasarpiṇī [Hemacandra’s Abhidhānacintāmaṇi 39.] eine Tochter Da- -kṣa’s [Rāmāyaṇa 1, 23, 14 (24, 15. 17 Gorresio).] Mutter verschiedener Suhotra's [Mahābhārata 1, 3786. 3832.] [Bhāgavatapurāṇa 9, 22, 30.] — d) Name des Kranzes von Kṛṣṇa [Mahābhārata 8, 3855.] — e) N. einer der Kumārī (kleines Flaggenstöckchen) an Indra's Banner [Varāhamihira’s Bṛhajjātaka S. 43, 40.] — f) Nomen proprium eines Speers [Rāmāyaṇa 1, 29, 12 (30, 13 Gorresio).] — g) Bez. eines best. Zauberspruchs [Bhaṭṭikavya 2, 21.] —

3) n. a) die (giftige) Wurzel der vijayā genannten Pflanze [Suśruta 2, 251, 15.] — b) Nomen proprium eines heiligen Gebietes in Kaśmīra [Kathāsaritsāgara 51, 48. 66, 5]; vgl. vijayakṣetra . —

4) adj. siegreich [Hemacandra’s Abhidhānacintāmaṇi 151.] zum Siege führend, Sieg verkündend: cāpaṃ vijayaṃ mahat [Mahābhārata 8, 2326.] nimittāni vijayāni (vijayāya ed. Bomb.) bahūni [7, 2998.] — Vgl. trailokyavijayā, digvijaya (auch [Bhāgavatapurāṇa 9, 11, 25]), pavana, pra, madhvācārya, viśāla .

context information

Sanskrit, also spelled संस्कृतम् (saṃskṛtam), is an ancient language of India commonly seen as the grandmother of the Indo-European language family (even English!). Closely allied with Prakrit and Pali, Sanskrit is more exhaustive in both grammar and terms and has the most extensive collection of literature in the world, greatly surpassing its sister-languages Greek and Latin.

Discover the meaning of vijaya in the context of Sanskrit from relevant books on Exotic India

See also (Relevant definitions)

Relevant text

Related products

Like what you read? Consider supporting this website: