Sam, Sām, Sham, Śam: 18 definitions

Introduction:

Sam means something in Buddhism, Pali, Hinduism, Sanskrit, the history of ancient India, Marathi, Jainism, Prakrit, Hindi, biology, Tamil. If you want to know the exact meaning, history, etymology or English translation of this term then check out the descriptions on this page. Add your comment or reference to a book if you want to contribute to this summary article.

Sam has 18 English definitions available.

The Sanskrit term Śam can be transliterated into English as Sam or Sham, using the IAST transliteration scheme (?).

Images (photo gallery)

Languages of India and abroad

Sanskrit dictionary

[Deutsch Wörterbuch]

Source: Cologne Digital Sanskrit Dictionaries: Böhtlingk and Roth Grosses Petersburger Wörterbuch

Śam (शम्):—

--- OR ---

Śam (शम्):—

--- OR ---

Śam (शम्):—3. , śamnāti = vadhakarman [das 2, 19.] [Yāska’s Nirukta 1, 10] (= hinasti D.). Jmd ein Leid zufügen: mā naḥ śamnīthāḥ kathā naḥ śamnīṣa iti [Kāṭhaka-Recension 10, 7.] — Vgl. 2. śam caus.

1) b).

--- OR ---

Śam (शम्):—4. , śamayati und śāmayati (vgl. [DHĀTUP. 19, 70. 33, 22.] das med. nicht zu belegen). Mit ni inne —, gewahr werden, vernehmen, hören, erfahren, kennen lernen: niśamya absol. [Mahābhārata 1, 1237. 4228.] taṃ niśamya vṛtaṃ pāṇḍum dass [4419. 6181. 6199. fg. 2, 1740. 3, 2212. fg. 2280. 2927. 10671. 12254. 4, 163.] [Rāmāyaṇa 1, 2, 17. 2, 21, 50. 40, 49. 44, 25. 52, 4. 6. 40. 66, 10.] [Rāmāyaṇa Gorresio 2, 111, 9. 4, 9, 13. 29, 18] (mit gen., viśamya fehlerhaft für niśamya). [Raghuvaṃśa 2, 41. 52. 61. 3, 47. 4, 2. 5, 12.] [Spr. (II) 991. (I) 4930.] [UTTARAR. 106 5 (144, 3).] [Kathāsaritsāgara 17, 170. 22, 171. 28, 83.] [Rājataraṅgiṇī 5, 81.] [Mārkāṇḍeyapurāṇa 105, 21.] [Daśakumāracarita 65, 12.] [Lassen’s Anthologie (III) 56, 18. 89, 21.] [Bhāgavatapurāṇa 1, 18, 41. 2, 3, 13. 3, 13, 1. 25. 20, 8. 33, 1. 4, 4, 32.] [Bhaṭṭikavya 2, 9.] niśamyate [Rāmāyaṇa ed. Bomb. 1, 8, 20.] [Rāmāyaṇa Gorresio 2, 125, 19.] niśamyamāna [Kathāsaritsāgara 103, 239.] niśamyatām [27, 10. 46, 162. 52, 55. 68. 54, 97. 61, 17. 188. 193.] [Raghuvaṃśa 11, 41.] niśāmayant [Harivaṃśa 9877.] [Rāmāyaṇa 2, 57, 21.] [Bhāgavatapurāṇa 5, 3, 19. 4, 18.] asyantaṃ divyamastraṃ māṃ citramadya niśāmaya [Mahābhārata 4, 1968. 5, 5406. 6, 41. 12, 9055. 13, 1038.] tanme niśāmaya [14, 2281. 18, 145.] [Harivaṃśa 1009. 3147.] [Rāmāyaṇa 1, 2, 6. 17, 11. 7, 35, 18. 53, 3.] [Mārkāṇḍeyapurāṇa 30, 1. 51, 52. 94, 27. 29. 99, 1. 119, 21. 125, 53.] [Bhāgavatapurāṇa 4, 29, 52.] [PAÑCAR. 1, 2, 26. 30. 2, 1, 17. 4, 13.] niśāmayata [Rāmāyaṇa 6, 21, 20.] nyaśāmayam [Daśakumāracarita 59, 6.] niśāmya absol. [Mahābhārata 3, 1137.] [Rāmāyaṇa 1, 69, 18. 2, 46, 18.] [Bhāgavatapurāṇa 3, 9, 26. 12, 16. 19, 7. 23, 35. 8, 23, 5. 10, 25, 25. 1, 13, 56. 2, 9, 42. 3, 6, 1. 4, 17, 14] (an den 4 letzten Stellen niśamya ed. Bomb.). niśāmyate [Rāmāyaṇa 2, 114, 9.] niśāmita [Mahābhārata 7, 3073. 8, 2075.] [Harivaṃśa 1012.] [Mārkāṇḍeyapurāṇa 14, 63.] — niśamyamāna mit act. Bed. und gen. [Rāmāyaṇa ed. Bomb. 2, 66, 10.] Vgl. niśamana, niśāma, niśāmana . — ni, partic. śānta (s. auch bes.) erprobt, bewährt: yadbheṣajaṃ niśāntaṃ syāttannigadet [Aśvalāyana’s Śrautasūtrāni 10, 7, 3. 4. 6.] yathāniśāntam so v. a. nach der angenommenen üblichen Weise [7, 12, 13. fg. 8, 3, 22.] — anuni = niḥ ruditamanuniśamya [Bhāgavatapurāṇa 10, 7, 25.] idamidamiti tṛṣṇayābhibhūtaṃ janamanavāptadhanaṃ viṣīdamānam . nipuṇamanuniśamya tattvabuddhyā dem Geiste vorführend [Mahābhārata 12, 6680.] — samanuni dass.: svasutavacanamādṛtaḥ priyaṃ tatsamanuniśamya erkennend [Rāmāyaṇa 7, 29, 37.] — abhini dass.: śāmya absol. [Daśakumāracarita 94, 16.] — upani dass.: tadupaniśamya vacaḥ [Mahābhārata 8, 1738.] — praṇi dass. [Rāmāyaṇa ed. Ser. 1, 8, 19] (nach [WESTERGAARD]). — vini dass.: idam ghoraṃ śuci caritaṃ viniśamya phālgunasya [Mahābhārata 3, 1878.] — saṃni dass.: bhrāturjyeṣṭhasya vacanaṃ saṃniśamya [Mahābhārata 2, 1658.] [Kathāsaritsāgara 40, 115.] sarvānrājñaḥ kulataḥ saṃniśāmya [Mahābhārata 5, 7418.] āyavyayau vipulau saṃniśāmya [12, 4389.]

--- OR ---

Śam (शम्):—5. indecl. gaṇa svarādi zu [Pāṇini’s acht Bücher 1, 1, 37.] cādi zu [4, 57.] = sukha, ānanda, kalyāṇa u.s.w. [das 3, 6.] [Amarakoṣa 3, 5, 10.] [Trikāṇḍaśeṣa 1, 1, 113.] [Hemacandra’s Abhidhānacintāmaṇi 1535.] [Anekārthasaṃgraha 7, 15.] [Medinīkoṣa avyaya (s. Med.). 54.] [Halāyudha 1, 123.] wohlthätig, zum Vortheil, - Heil; wohl, gut, bene: hi.vanti.śaṃ rā.yaṃ rodasyoḥ [Ṛgveda 7, 6, 2.] śaṃ naḥ śoca [3, 13, 6.] śamu.patyā ta.vaṃ1.saṃ spṛśasva [Atharvavedasaṃhitā 14, 1, 40.] śaṃ tapa māti tapaḥ [18, 2, 36.] śaṃ no.vāto vātu [7, 69, 1.] Substantivisch (mit dat. oder gen. [Pāṇini’s acht Bücher 2, 3, 73, Scholiast] [Vopadeva’s Grammatik 5, 17]) Heil, Wohl, Glück, Segen; a) als subj.: tadu hyeva śamiva yo mṛtyormucyātai das ist gut, wenn Einer u.s.w. [The Śatapathabrāhmaṇa 2, 6, 2, 12.] śaṃ rā.e śaṃ sva.taye [Ṛgveda 5, 50, 5.] kaste ya.ño manase.śaṃ varāya [6, 21, 4. 34, 3. 1, 165, 4.] [Vājasaneyisaṃhitā 6, 15.] śaṃ no mitraḥ śaṃ varuṇaḥ [TAITT. Upakośā 1, 12.] śaṃ yadā.aye.bhavāti [Ṛgveda 7, 8, 6. 35, 1. fgg. 38, 7. 86, 8.] [Atharvavedasaṃhitā 2, 3, 16.] yathā śaṃ suhṛdāṃ bhavet [Bhāgavatapurāṇa 10, 48, 35.] yathā.śamasaddvi.ade [Ṛgveda 1, 114, 1. 5, 7, 9. 11, 5.] [Vājasaneyisaṃhitā 4, 1.] [Mārkāṇḍeyapurāṇa 106, 54.] [Bhāgavatapurāṇa 3, 16, 29.] — b) als obj. (acc.): śaṃ naḥ kara.yarvate [Ṛgveda 1, 43, 6. 4, 1, 3.] [Atharvavedasaṃhitā 1, 3, 1.] [The Śatapathabrāhmaṇa 2, 5, 2, 12.] śaṃ no dyaurabhayaṃ kṛṇotu [Pāraskara’s Gṛhyasūtrāṇi 3, 3.] trilokyāḥ śaṃ cikīrṣuṇā [Bhāgavatapurāṇa 5, 24, 28. 3, 2, 25.] svapitrościkīrṣayā śam [3, 1.] śaṃ na.ā vakṣaddvi.ade [Ṛgveda 1, 157, 3.] śaṃ janmasu na vindati [Mahābhārata 3, 1180.] śaṃ vidhātuṃ mitrāṇām [5, 2593.] [Bhāgavatapurāṇa 3, 13, 44. 15, 9. 9, 4, 59.] labhate śamanantataḥ [Mahābhārata 12, 7121.] śaṃ puṣṇāti [Spr. 3346, v. l.] bhaktānāṃ śamabhīpsavaḥ [Bhāgavatapurāṇa 1, 6, 10.] yajatāṃ śaṃ tanoti [17, 34. 5, 19, 28.] vitanoti [4, 22, 19.] āśaṃsan [10, 29.] anubhāvayantaḥ [5, 22, 17.] nābhyapadyata śam [10, 76, 12.] upaimi kadā nu śamanāśam [NALOD. 3, 46.] [Vopadeva’s Grammatik 25, 19.] [3, 143. 5, 26.] ādiśa vartmaśaṃ (d. i. vartmanaḥ śaṃ, bei [BURNOUF] getrennt) naḥ [Bhāgavatapurāṇa 3, 5, 4.] śaṃ yoḥ s. u. yos . Sammlung von Beispielen bei [Manu’s Gesetzbuch] [MÜLLER], Transl. [1, 180.]

--- OR ---

Sam (सम्):—1. , samati [DHĀTUP. 19, 82] (avaiklavye, avaikalye, vaiklavye). — Vgl. stam .

--- OR ---

Sam (सम्):—

--- OR ---

Śam (शम्):—2. , intens. absol. śaṃśamam und śaṃśāmam [Patañjali a. a. O. 6 (4),32,b.]

--- OR ---

Śam (शम्):—4. mit ni, absol. niśamya und niśamayya [VĀMANA 5, 2, 76.] — anuni [Patañjali] [?a. a. O.1,16,b.]

context information

Sanskrit, also spelled संस्कृतम् (saṃskṛtam), is an ancient language of India commonly seen as the grandmother of the Indo-European language family (even English!). Closely allied with Prakrit and Pali, Sanskrit is more exhaustive in both grammar and terms and has the most extensive collection of literature in the world, greatly surpassing its sister-languages Greek and Latin.

Discover the meaning of sam in the context of Sanskrit from relevant books on Exotic India

See also (Relevant definitions)

Relevant text

Related products

Like what you read? Consider supporting this website: