Pratipatti: 20 definitions

Introduction:

Pratipatti means something in Buddhism, Pali, Hinduism, Sanskrit, the history of ancient India, Hindi. If you want to know the exact meaning, history, etymology or English translation of this term then check out the descriptions on this page. Add your comment or reference to a book if you want to contribute to this summary article.

Pratipatti has 19 English definitions available.

Languages of India and abroad

Sanskrit dictionary

[«previous next»] — Pratipatti in Sanskrit glossary

[Deutsch Wörterbuch]

Source: Cologne Digital Sanskrit Dictionaries: Böhtlingk and Roth Grosses Petersburger Wörterbuch

Pratipatti (प्रतिपत्ति):—(wie eben) f.

1) Erlangung, Gewinnung; = saṃprāpti [Medinīkoṣa t. 210. fg.] = prātpti [Trikāṇḍaśeṣa 3, 3, 166.] [Hemacandra’s Anekārthasaṃgraha 4, 117.] vidyā śastrasya śāstrasya dve vidye pratipattaye [Spr. 2801.] vidyā [] zu [Bṛhadāranyakopaniṣad] [S. 2.] tvaṅmātreṇa kuto vivekapratipattiḥ [287.] brahmaloka, candraloka zu [Chāndogyopaniṣad S. 2.] dakṣiṇamārga bei [WIND. Sancara 98.] —

2) Innewerdung, Wahrnehmung, Erkenntniss; Einsicht, Intelligenz; = bodha [Hemacandra’s Anekārthasaṃgraha] = prabodha [Medinīkoṣa] = cit [Trikāṇḍaśeṣa] = pratipad [Halāyudha 5, 14.] gandhasya [Bhāgavatapurāṇa 3, 6, 14.] rūpāṇām 15. boddhavya 23. guṇināmapi nijarūpapratipattiḥ parata eva saṃbhavati [VĀSAVAD. 8.] sūpāya [Spr. 1747.] artha [Scholiast] zu [Jaimini 1, 18.] [Raghuvaṃśa 1, 1.] viśeṣa [Patañjali] bei [GOLD. MĀN. 50.] [Scholiast] zu [Pāṇini’s acht Bücher 3, 1, 92. 6, 2, 16. 3, 67. 8, 1, 24. 3, 2.] śibūnāṃ pratipattaye [Oxforder Handschriften 182,a,17.] tathāpi te vyavasāyaḥ pratipattiniṣṭhuraḥ (Schol.: jñānena niṣṭhuraḥ kaṭhoro jñātumaśakyaḥ) [Raghuvaṃśa 8, 64.] viṣādalupta [3, 40.] [Mahābhārata 12, 2137. fg. 9140. 16, 286.] yukta [Suśruta 1, 6, 10.] —

3) Annahme, Behauptung, Statuirung: so yamadhyavasāyo gavādiṣu dravyeṣu yasmātpratipattiḥ . evametannānyatheti [Sânkhya Philosophy 5.] tatra nāsti pradhānamiti yā pratipattiranantā [36.] na vastubhedapratipattirasti me [Spr. 2159.] bheda Verschiedenheit der Auffassung, der Ansichten [Prātiśākhya zum Ṛgveda 14, 30.] viṣayaviṣayiṇorabhedapratipattirāropaḥ [PRATĀPAR.9,b,1.] —

4) Eingeständniss [Yājñavalkya’s Gesetzbuch 2, 283.] —

5) das an’s-Werk-Gehen, Beginnen, Darangehen, Thun, Verfahren; = pravṛtti [Trikāṇḍaśeṣa] [Hemacandra’s Anekārthasaṃgraha] [Medinīkoṣa] tatra kā pratipattiḥ syāt was ist da zu thun? [Mahābhārata 13, 2461.] [Mālavikāgnimitra 40, 12.] [Daśakumāracarita 74, 5.] bāhyānāmābhyantarāṇāṃ ca karaṇānāmātmakāryapratipattirbhavati [Suśruta 1, 50, 18.] cireṇānuguṇaṃ proktā pratipattiparāṅmukhī (pra = uktasyārthasyānuṣṭhānam [Scholiast 1.] = anumati [Scholiast]

2) nicht Willens daran zu gehen [Bhaṭṭikavya 8, 95.] prastuta [?(Scholiast Calc.] = jñāna) [Raghuvaṃśa 15, 75.] saubhadre pratipattiṃ kāṃ pratyapadyanta māmakāḥ so v. a. was fingen sie mit ihm an? [Mahābhārata 7, 1835.] duṣṭānām (aśvānām) das Verfahren mit bösen Pferden [4, 318.] kā tarhi daṇḍadhanasya pratipattiḥ was fängt man mit den Strafgeldern an? [Kullūka] zu [Manu’s Gesetzbuch 9, 244.] bhavatyaniṣṭādapi nāma duḥsahānmanasvinīnāṃ pratipattirīdṛśī ein solches Beginnen [Kumārasaṃbhava 5, 42.] [Rāmāyaṇa 2, 22, 16. 23, 16.] tasmānna pratipattistu kāryā yuktā matā mama [Mahābhārata 2, 663.] pratipattiṃ ca kṛcchreṣu [1, 4151.] viśārada wissend was zu thun ist [8248. 7, 4848.] dakṣa [Spr. 1340.] darśin zeigend, was zu thun ist [SADDH. Pāṇini’s acht Bücher.4,51,a.] a das Zögern an’s Werk zu gehen, Unentschlossenheit [Sāhityadarpana 175. 33, 21.] —

6) Mittel: chedo daṃśasya dāho vā kṣatasyāraktamokṣaṇam . etāni daṣṭamātrāṇāmāyuṣyāḥ pratipattayaḥ .. [Mālavikāgnimitra 62.] karmasiddhāvāśu pratipattimānaya [48, 6.] —

7) ehrenvolles Verfahren gegen Jmd, Ehrenerweisung: devānām [Mahābhārata 5, 7467.] sarvāsu mātṛṣvapi vatsalatvātsa nirviśeṣapratipattirāsīt [Raghuvaṃśa 14, 22.] tamṛṣiḥ pūjayāmāsa viśeṣapratipattibhiḥ [15, 12.] [Śākuntala 160.] [Rājataraṅgiṇī 3, 137. 166.] pradāna [Spr. 1595.] [Rājataraṅgiṇī 4, 5.] pratipattiṃ dā [Śākuntala 84, 12.] sāmānyapratipattipūrvakam adv. [92.] [Pañcatantra 117, 11. 256, 16.] pratipatti = gaurava [Trikāṇḍaśeṣa] [Hemacandra’s Anekārthasaṃgraha] [Medinīkoṣa] [Mallinātha] zu [Kumārasaṃbhava 6, 12.] —

8) das Zukommenlassen, Geben, Ertheilen: labdhānāmapi vittānāṃ boddhavyau dvāvatikramau . apātre pratipattiśca pātre cāpratipādanam .. [Spr. 2659. 1658.] nyāyenārjanamarthasya rakṣaṇaṃ vardhanaṃ tathā . satpātrapratipattiśca rājavṛttaṃ caturvidham .. [1659.] uttarā das Nichtertheilen einer Antwort, das Nichtwissen einer Antwort [Scholiast] zu [SĀṂKHYAK.] [S. 6.] śabdaḥ sparśaśca rūpaṃ ca raso gandhaśca pañcamaḥ . ekaikamalameteṣāṃ vināśapratipattaye .. so v. a. den Untergang zu bewirken [KĀM. NĪTIS. 1, 40.] Vgl. pratipādana . —

9) Abschluss: tāsāmuttamena praṇavenā vaha devānpitṝnyajamānāyeti pratipattiḥ [Aśvalāyana’s Śrautasūtrāni 2, 19.] [Scholiast] zu [Kātyāyana’s Śrautasūtrāṇi 110, 2. 4. 145, 17. 19. 180, 23. 182, 4. 204, 19. 205, 13. 216, 2 u.s.w.] — —

10) = prāgalbhya Entschlossenheit, Zuversicht, Dreistigkeit [Trikāṇḍaśeṣa] [Hemacandra’s Anekārthasaṃgraha] [Medinīkoṣa] —

11) = padaprāpti Erreichung einer Stellung [Medinīkoṣa]

--- OR ---

Pratipatti (प्रतिपत्ति):—

3) pl. [Weber’s Indische Studien 10, 257.] —

11) so v. a. Regierung: malikaśrīmapharihapratipattau [Oxforder Handschriften 350,b,2 v. u. 351,b,1.]

--- OR ---

Pratipatti (प्रतिपत्ति):—

7) [Hemacandra] [Yogaśāstra 3, 123. 125.]

Source: Cologne Digital Sanskrit Dictionaries: Sanskrit-Wörterbuch in kürzerer Fassung

Pratipatti (प्रतिपत्ति):—f.

1) Erlangung , Gewinnung , das Theilhaftigwerden , Bekommen [Gautama's Dharmaśāstra] —

2) Innewerdung , Wahrnehmung , Erkenntniss , Verständniss , Auffassung ; Einsicht , Intelligenz. naitadyuktaṃ samānapratipattiṣu sakhīṣu das schickt sich nicht für Freundinnen von gleicher Einsicht , so v.a. — für vernünftige Fr. [306,26.] —

3) Annahme , Behauptung , Statuirung.

4) Eingeständniss [Jolly 319.] —

5) das Zukommenlassen , Geben ; die Person , der Etwas gegeben wird , steht im Loc. oder geht im Comp. voran. —

6) das Bewirken.

7) das Gehen an (im Comp. vorangehend) , Beginnen , Thun , Verfahren , — bei oder mit (Loc. oder Gen.). —

8) ehrenvolles Verfahren gegen Jmd , Ehrenerweisung.

9) Entschlossenheit , Zuversicht , Dreistigkeit ; vgl. apratipatti

3) und 2. apratipatti (Nachtr. 1). —

10) Mittel gegen (Gen.) , — zu (Loc.) , Mittel zum Zweck [Jaimini's Mimāṃsādarśana 3,2,14.4,2,11.12.] Comm. zu [Gotama's Nyāyadarśana 4,2,9.] —

11) hohe Stellung , Regierung , Herrschaft.

12) Abschluss.

context information

Sanskrit, also spelled संस्कृतम् (saṃskṛtam), is an ancient language of India commonly seen as the grandmother of the Indo-European language family (even English!). Closely allied with Prakrit and Pali, Sanskrit is more exhaustive in both grammar and terms and has the most extensive collection of literature in the world, greatly surpassing its sister-languages Greek and Latin.

Discover the meaning of pratipatti in the context of Sanskrit from relevant books on Exotic India

See also (Relevant definitions)

Relevant text

Like what you read? Consider supporting this website: