Nirukti: 19 definitions
Introduction:
Nirukti means something in Buddhism, Pali, Hinduism, Sanskrit, Marathi, Hindi. If you want to know the exact meaning, history, etymology or English translation of this term then check out the descriptions on this page. Add your comment or reference to a book if you want to contribute to this summary article.
Nirukti has 18 English definitions available.
Images (photo gallery)
Languages of India and abroad
Sanskrit dictionary
[Deutsch Wörterbuch]
Source: Cologne Digital Sanskrit Dictionaries: Böhtlingk and Roth Grosses Petersburger WörterbuchNirukti (निरुक्ति):—(von vac mit nis) f. Deutung eines Wortes, etymologische Worterklärung: svapne niruktyā weil es als Traum gedeutet worden ist [Bhāgavatapurāṇa 5, 11, 3.] jaratkāruniruktiṃ tvaṃ yathāvadvaktumarhasi [Mahābhārata 1,] [?1656; vgl. BURN. in Lot. de Lassen’s Anthologie b. l. 839. fgg.] In der Rhetorik Unterschiebung einer Wortbedeutung, künstliche (dichterische) Deutung; wenn z. B. doṣākara (Mond doṣā + kara) zerlegt wird in doṣa + ākara. niruktiryogato nāmnāmanyārthatvaprakalpanam [KUVALAY. 154,b.] nirukti bezeichnet wie nirukta auch den Commentar Yāska’s zu den Nighaṇṭu [Hemacandra’s Abhidhānacintāmaṇi 250.]
--- OR ---
Nirukti (निरुक्ति):—in der Dramatik Mittheilung einer geschehenen Sache [Sāhityadarpana 453. 434.] Titel eines Commentars zum Tarkasaṃgraha [HALL 70.] prakāśa m. Titel einer Schrift 40. — Vgl. avimukta unter avimukta [2]).
Source: Cologne Digital Sanskrit Dictionaries: Sanskrit-Wörterbuch in kürzerer FassungNirukti (निरुक्ति):—f. —
1) Deutung eines Wortes , etymologische Worterklärung. —
2) in der Rhetorik Unterscheidung einer Bedeutung , künstliche ( dichterische) Deutung. —
3) in der Dramatik Mittheilung einer geschehenen Sache. —
4) Titel — a) *von Yāska’s Commentar zu den Nighaṇṭu. — b) eines Commentars zum Tarkasaṃgraha.
Sanskrit, also spelled संस्कृतम् (saṃskṛtam), is an ancient language of India commonly seen as the grandmother of the Indo-European language family (even English!). Closely allied with Prakrit and Pali, Sanskrit is more exhaustive in both grammar and terms and has the most extensive collection of literature in the world, greatly surpassing its sister-languages Greek and Latin.
See also (Relevant definitions)
Starts with: Niruktikara, Niruktikhanda, Niruktilakshana, Niruktiniyatapravesha, Niruktiprakasha, Niruktipratibhana, Niruktipratisamvid, Niruktisu.
Ends with: Aksharanirukti, Angatvanirukti, Avachedakatvanirukti, Avimuktanirukti, Mithyatvanirukti, Nishcayatvanirukti, Nishchayatvanirukti, Purvapakshanirukti, Sadharanasadharananirukti, Samanyanirukti, Savyabhicaranirukti, Savyabhicarasamanyanirukti, Shankatvanirukti, Tarkasamgrahavakyarthanirukti, Vakpatavanirukti, Visheshanirukti, Vritticandrapradipikanirukti.
Full-text (+32): Pratisamvid, Nirutti, Niryukti, Niruktiprakasha, Niruktilakshana, Niruktikhanda, Nairukta, Niruktipratisamvid, Vedanga, Samanyaniruktigranthartha, Samanyaniruktipattra, Samanyaniruktiprathamalakshana, Samanyaniruktidvitiyatakshana, Samanyaniruktitika, Samanyaniruktivivecana, Samanyaniruktivyakhya, Samanyaniruktikroda, Samanyaniruktilakshana, Samanyaniruktigrantharahasya, Samanyaniruktididhititika.
Relevant text
Search found 16 books and stories containing Nirukti, Nir-ukti; (plurals include: Niruktis, uktis). You can also click to the full overview containing English textual excerpts. Below are direct links for the most relevant articles:
The Indian Buddhist Iconography (by Benoytosh Bhattachacharyya)
Figure 224 - Four Pratisaṃvits: Nirukti-Pratisaṃvit
Maha Prajnaparamita Sastra (by Gelongma Karma Migme Chödrön)
I. The pratisaṃvids according to the Abhidharma < [Part 3 - The four unhindered knowledges]
Preliminary note on the four unhindered knowledges (pratisaṃvid) < [Part 3 - The four unhindered knowledges]
II. The pratisaṃvids according to the Mahāyāna < [Part 3 - The four unhindered knowledges]
Nyaya-Vaisheshika categories (Study) (by Diptimani Goswami)
The Commentaries on Tarkasaṃgraha < [Chapter 1 - Introduction]
The validity of Anumana (inference) in Nyaya system (by Babu C. D)
Chapter 4.3.6 - Navya Nyaya (f): Philosophers after Gangesha
Chapter 4.2.5 - The Prakaranas (e): Tarkasamgraha by Annam Bhatta
Jainism in Odisha (Orissa) (by Ashis Ranjan Sahoo)
Book Reviews < [January – March, 2000]
Is Music a Vidya or a Kala < [Jan - Feb 1939]
Reviews < [April – June, 1988]
Related products