Kanksh, Kāṅkṣ: 6 definitions

Introduction:

Kanksh means something in Hinduism, Sanskrit. If you want to know the exact meaning, history, etymology or English translation of this term then check out the descriptions on this page. Add your comment or reference to a book if you want to contribute to this summary article.

Kanksh has 4 English definitions available.

The Sanskrit term Kāṅkṣ can be transliterated into English as Kanks or Kanksh, using the IAST transliteration scheme (?).

Languages of India and abroad

Sanskrit dictionary

[Deutsch Wörterbuch]

Source: Cologne Digital Sanskrit Dictionaries: Böhtlingk and Roth Grosses Petersburger Wörterbuch

Kāṅkṣ (काङ्क्ष्):—, kāṅkṣati [DHĀTUP. 17, 16]; auch kāṅkṣate; cakāṅkṣa;

1) begehren, verlangen, zu erlangen streben, sich sehnen nach, erwarten, warten auf (acc.); act.: yo na hṛṣyati na dveṣṭi na śocati na kāṅkṣati [Bhagavadgītā 12, 17. 18, 54.] kāṅkṣaṃgatimanuttamām [Manu’s Gesetzbuch 2, 242. 5, 158.] yaccānyadiha kāṅkṣasi [Mahābhārata 3, 10578.] arthāṃkāṅkṣatu kīnāśādvisastainyaṃ karoti yaḥ [13, 4516.] āgamaṃ tasya kāṅkṣāmaḥ [Rāmāyaṇa 4, 47, 18.] [Suśruta 1, 242, 16.] yatkāṅkṣanti tapobhiranyamunayaḥ [Śākuntala 171.] [Śihlana’s Śāntiśataka 2, 12.] tāṃ ratnabhūtāṃ lokasya prārthayanto mahīkṣitaḥ . kāṅkṣanti sma viśeṣeṇa [Mahābhārata 3, 2126.] [Rāmāyaṇa 1, 27, 6.] [Meghadūta 76.] ardharceṣu liṅgāni kāṅkṣet [Aśvalāyana’s Śrautasūtrāni 5, 1.] [Śāṅkhāyana’s Śrautasūtrāṇi 9, 20, 20.] med adhvaryurhotaryupahavaṃ kāṅkṣate [Aśvalāyana’s Śrautasūtrāni 5, 7.] nāhaṃ tvatto varaṃ kāṅkṣe [Mahābhārata 13, 769.] kāṅkṣāvahe dvārapatestavājñām (wir warten auf deinen Befehl) [3, 10623.] na kāṅkṣe vijayaṃ kṛṣṇa na ca rājyaṃ sukhāni ca [Bhagavadgītā 1, 32.] [Mahābhārata 2, 1937.] punaryuddhamakāṅkṣata [Rāmāyaṇa 5, 38, 43.] na cāpi dārānmanasāpyakāṅkṣata [Mahābhārata 1, 1663.] kāṅkṣamāṇau jayam [6020. 4942.] [Duaupadīpramātha 4, 24.] [Bhāgavatapurāṇa 6, 11, 25.] — kāṅkṣita begehrt, wonach oder nach dem man verlangt: gamanaṃ vanavāsāya kāṅkṣitaṃ hi saha tvayā [Rāmāyaṇa 2, 29, 14.] so yamāsādito diṣṭhyā bhrātṛhā kāṅkṣitaściram (auf den wir lange gelauert haben) [Mahābhārata 3, 414.] manasā kāṅkṣitaṃ tasya mamāpyāgamanaṃ svayam [Rāmāyaṇa 3, 18, 13.] sa cāsyai bhagavānprādānmanasaḥ kāṅkṣitaṃ bhuvi (varam) [Mahābhārata 1, 2410.] kāṅkṣito hyasi me tithiḥ [3, 16704. 12611.] atīva rūpasaṃpannāṃ siddhānāmapi kāṅkṣitām [1, 2400.] [Viśvāmitra’s Kampf 5, 14.] [Raghuvaṃśa 12, 58.] priyakāṅkṣitā nach der der Geliebte sich sehnt [Mṛcchakaṭikā 85, 23.] n. Verlangen, Begehren: sītādarśanakāṅkṣita der das Verlangen hat die Sītā zu sehen [Rāmāyaṇa 5, 29, 9.] — warten, ohne obj.: saṃtānārtho rdharcena kāṅkṣati [Śāṅkhāyana’s Śrautasūtrāṇi 1, 1, 25. 6, 9, 10.] —

2) auf Etwas (dat.) bedacht sein: mayārcitā devagaṇāḥ abhiprayātasya vanaṃ cirāya te hitāya kāṅkṣantu diśaśca [Rāmāyaṇa 2, 25, 43] (itaḥ prayātasya vanaṃ cirāya te hitaiṣiṇaḥ santu [Gorresio 41]). — caus. kāṅkṣyati, acakāṅkṣat [Pāṇini’s acht Bücher 7, 4, 1, Vārttika von Kātyāyana. 1,] [Scholiast] in der Calc. Ausg. — kāṅkṣ ist ein unregelmässiges desider. von kam . — anu begehren, verlangen, nach Etwas streben: ataḥ priyaṃ cedanukāṅkṣase tvaṃ sarveṣu kāryeṣu hitāhiteṣu [Mahābhārata 2, 2135. 13, 3601.] — Vgl. anukāṅkṣin . — abhi dass., act.: atyarthamabhikāṅkṣāmi mṛgayāṃ sarayūvane [Rāmāyaṇa 2, 49, 15.] [Viśvāmitra’s Kampf 8, 23.] [Mahābhārata 3, 16997. 13, 783.] med.: yadabhikāṅkṣase [576.] darśanāṃ te bhikāṅkṣante [Rāmāyaṇa 2, 15, 23.] dārānnābhyakāṅkṣata [Mahābhārata 1, 1662.] [Rāmāyaṇa 3, 53, 55.] dātāramabhikāṅkṣate er wartet auf [1, 73, 10.] abhikāṅkṣita ersehnt [Mahābhārata 3, 16704.] [Rāmāyaṇa 1, 8, 27.] — caus. dass. was das simpl.: na cānyamabhikāṅkṣaye [Mahābhārata 3, 12457] (vgl. [12466]). — Vgl. abhikāṅkṣā fg. — ā

1) begehren, nach Etwas verlangen, streben, erwarten; mit dem acc.: śūdrastu vṛttimākāṅkṣan [Manu’s Gesetzbuch 10, 121.] samāgamanamākāṅkṣet [Mahābhārata 1, 4268.] rāmābhiṣekamākāṅkṣannākāṅkṣadudayaṃ raveḥ [Rāmāyaṇa 2, 5, 19.] vaidehyāḥ priyamākāṅkṣan [94, 1.] ā mṛtyoḥ śriyamākāṅkṣet [Yājñavalkya’s Gesetzbuch 1, 153.] pānīyamākāṅkṣati [Mṛcchakaṭikā 134, 6.] [Meghadūta 88.] ayuddhamākāṅkṣata kauravāṇāṃ sāmnaiva duryodhanamāhvayadhvam [Mahābhārata 5, 39.] ākāṅkṣante ca dauhitrānmayi nityaṃ pitāmahāḥ [1, 6186.] pratyāśvasantaṃ ripumācakāṅkṣa er wünschte, dass sich der Feind erholte oder er wartete. bis [Raghuvaṃśa 7, 44.] guroranujñāṃ dhīrave kanyā piturācakāṅkṣa [5, 38.] bhakṣamākāṅkṣate ([Sāyaṇa]: = bhakṣaṇapratīkṣāṃ vidhatte) [Aitareyabrāhmaṇa 1, 22.] adhvaryusaṃpraiṣaṃ sarvatrākāṅkṣetsubrahmaṇyāyām er warte ab [LĀṬY. 1, 2, 18. 6, 10.] yātrārthī kālamākāṅkṣan caredbhaikṣyaṃ samāhitaḥ [Mahābhārata 14, 1279.] muneruttaramācakāṅkṣa [Rāmāyaṇa 3, 18, 48.] verlangen nach, mit dem gen.: amṛtasyeva cākāṅkṣedavamānasya sarvadā (brāhmaṇaḥ) [Manu’s Gesetzbuch 2,162.] —

2) mit dem Körper wohin streben, sich hinwenden nach; mit dem acc.: dakṣiṇāṃ diśamākāṅkṣanyācetemānvarānpitṝn [Manu’s Gesetzbuch 3, 258.] —

3) gramm. zur Ergänzung erfordern: naitadaparamākāṅkṣati [Scholiast] zu [Pāṇini’s acht Bücher 8, 2, 96.] med. [Scholiast] zu [Pāṇini’s acht Bücher 3, 4, 23.] — Vgl. ākāṅkṣa fgg. — abhyā s. abhyākāṅkṣita, wofür viell. atyākāṅkṣita zu lesen ist. — pratyā erwarten, lauern auf: ihaiva phalamāsīnaḥ pratyākāṅkṣeta sarvaśaḥ [Mahābhārata 12, 4870.] mṛgaṃ haririvādṛśyaḥ pratyākāṅkṣata kīcakam [4, 734.] — samā begehren, verlangen: gajo gajeneva mayā durātmā yoddhuṃ samākāṅkṣati [Mahābhārata 4, 1664.] — pra dass.: annapānaṃ prakāṅkṣati [Suśruta 1, 52, 6.] — prati verlangen nach, sich sehnen nach: jñātayaścāpi tvāmeva pratikāṅkṣante parjanyamiva karṣakāḥ [Rāmāyaṇa 2, 112, 12.] — vi beabsichtigen, es auf Etwas abgesehen haben: sarvāsurāṇāṃ nidhanaṃ vikāṅkṣan [Harivaṃśa 13136.]

--- OR ---

Kāṅkṣ (काङ्क्ष्):—

1) cakāṅkṣa tasyaiva vinirgamaṃ punaryathodayaṃ candramaso mahodadhiḥ [Rāmāyaṇa Gorresio 2, 14, 22.] kāṅkṣamāṇo lavaṇaṃ yuddhāya so v. a. ein Verlangen fühlend mit L. zu kämpfen [Rāmāyaṇa 7, 67, 17.] — pari s. parikāṅkṣita . — pra lauern auf: yathā mṛgapatirnityaṃ prakāṅkṣati vanaukasaḥ [Mahābhārata 12, 4277.] — prati vgl. pratikāṅkṣin .

Source: Cologne Digital Sanskrit Dictionaries: Sanskrit-Wörterbuch in kürzerer Fassung

Kāṅkṣ (काङ्क्ष्):—, kāṅkṣati , te

1) begehren , verlangen nach , zu erlangen streben , sich sehnen nach , erwarten , warten auf (Acc.) , warten (ohne Object). kāṅkṣita begehrt , wonach oder nach dem man verlangt , erwartet.

2) bedacht sein auf (Dat. , Acc. [R.ed.Bomb.]) [Rāmāyaṇa 2,25,43.] — Mit anu Med. —

1) begehren , verlangen , streben nach.

2) (einen Kranken) beobachten [Carakasaṃhitā 1,15.] — Mit abhi verlangen nach , warten auf. kāṅkṣita ersehnt , erwünscht [55,28.] — Mit ava verlangen nach [Carakasaṃhitā 1,21.] — Mit ā

1) begehren , verlangen — , streben nach , erwarten , abwarten ; mit Acc. pratyāśvasantaṃ ripum warten , bis der Feind sich erholt.

2) verlangen nach (Gen.). —

3) sich hinwenden nach (Acc.). —

4) gramm. zur Ergänzung erfordern [241,18.] — Mit abhyā in kāṅkṣita. — Mit pratyā med. erwarten , lauern auf. — Mit samā begehren , verlangen ; mit Infin. — Mit pari in kāṅkṣita. — Mit pra begehren , verlangen , warten — , lauern auf. — Mit prati verlangen — , sich sehnen nach. — Mit vi

1) beabsichtigen , es auf Etwas abgesehen haben.

2) warten , so v.a. sich bedenken [Tāṇḍyabrāhmaṇa 6,9,22.]

context information

Sanskrit, also spelled संस्कृतम् (saṃskṛtam), is an ancient language of India commonly seen as the grandmother of the Indo-European language family (even English!). Closely allied with Prakrit and Pali, Sanskrit is more exhaustive in both grammar and terms and has the most extensive collection of literature in the world, greatly surpassing its sister-languages Greek and Latin.

Discover the meaning of kanksh or kanks in the context of Sanskrit from relevant books on Exotic India

See also (Relevant definitions)

Relevant text

Like what you read? Consider supporting this website: